حیوان خانگی‌ برای کودکان، آری یا نه؟

امروزه در بیشتر نقاط جهان، حیوانات خانگی و دست‌آموز، دوستانی نزدیک برای کودکان و بخش مهمی از زندگی آن‌ها محسوب می‌شوند. کودکی که نگهداری و مراقبت از حیوانات را فراگرفته و با مهربانی و صبر با آن‌ها رفتار می‌کند، با انسان‌های دیگر هم برخورد سالم‌تری خواهد داشت. به همین ترتیب، رفتار نامناسب با حیوانات می‌تواند صدمات زیادی هم برای آینده کودک و اجتماعی که در آن زندگی می‌کند و هم برای حیوانات در پی داشته باشد. امروزه در خانواده‌های بسیاری، با اطلاع از فواید نگهداری از حیوان خانگی برای کودکان، برای اینکه داشتن یک حیوان خانگی به تجربه‌ای مثبت برای همه بدل شود، پدر و مادرها با فرزندانشان صحبت کرده و برنامه‌ریزی‌هایی را انجام می‌دهند.

مزیت‌های داشتن یک حیوان خانگی

کودکانی که با حیوانات خانگی زندگی می‌کنند، نسبت به دیگر کودکان، زندگی غنی‌تری خواهند داشت. تجربه احساسی مثبت نسبت به حیوانات، اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس را در کودکان برمی‌انگیزد. روابط مثبت با حیوانات می‌تواند کودک را در درک دیگران و همین‌طور توسعه روابط سالم با دیگر انسان‌ها یاری دهد. از طرف دیگر، رابطه داشتن و زندگی با حیوانات خانگی می‌تواند به کودکان در توسعه مهارت‌های غیرکلامی، شفقت و ابراز همدردی با دیگران در زندگی کمک بسزایی کند. در ادامه به چند مورد دیگر از مزیت‌های داشتن حیوان خانگی اشاره می‌کنیم:

• کودکان می‌توانند صحبت‌های محرمانه و افکار خود را با حیوانات در میان بگذارند. حیوانات، فضایی امن برای این امر در اختیار کودکان می‌گذارند.
  
• زندگی با حیوانات و مشاهده تولد، بیماری، اتفاقات ناگوار، مرگ و عزاداری آن‌ها می‌تواند درس‌هایی عمیق از تجربه زندگی برای کودکان داشته باشند.
  
• زندگی با حیوانات، مسئولیت‌پذیری و احترام به موجودات زنده را به کودکان آموزش می‌دهد.
  
• زندگی با حیوانات، می‌تواند کودکان را هر چه بیشتر به طبیعت نزدیک کند.

داشتن حیوانات خانگی و دست‌آموز، می‌تواند فواید دیگری نیز برای کودکان داشته باشد. فوایدی مانند:

• فعالیت فیزیکی
  
• تجربه ارتباط تسلی‌بخش
  
• عشق، وفاداری و عطوفت
  
• درک تجربه از دست دادن (در صورت مرگ حیوان)

انتخاب یک حیوان مناسب

باوجودآنکه تقریباً داشتن هر نوع حیوانی می‌تواند برای کودکان لذت‌بخش باشد، اما مهم است بدانید که چه نوع حیوانی می‌تواند برای خانه، خانواده و سبک زندگی شما مناسب باشد. همین‌طور باید بدانید که آیا کودکتان قادر به نگهداری از آن هست یا نه. والدین باید در مورد حیواناتی که روحیه خشن‌تری دارند، دقت به خرج بدهند. حیوانات غیرمعمول و خاص معمولاً شرایط نگهداری سخت‌تری داشته و به همین دلیل، می‌بایست در انتخاب آن‌ها دقت بیشتری به خرج داد.

نگهداری از حیوان خانگی

نگهداری از حیوانات خانگی، معمولاً مهارت‌های اجتماعی را در کودکان توسعه می‌دهد. با این‌حال، بهتر است چند دستورالعمل را در این زمینه مدنظر داشته باشید:

• از آنجاکه کودکان تا سال‌های ۳ یا ۴ زندگی خود، قادر به کنترل احساسات خشم‌آلود خود نیستند، والدین می‌بایست در تمام اوقات، بر نحوه برخورد کودک با حیوان نظارت داشته باشند.
  
• کودکان زیر ۱۰ سال قادر به نگهداری از حیوانات بزرگی مانند گربه یا سگ نیستند و باید از بزرگ‌ترها کمک دریافت کنند.
  
• والدین می‌بایست بر نحوه نگهداری حیوانات توسط فرزندانشان نظارت داشته باشند، حتی اگر تصور می‌کنند که آن‌ها به‌اندازه کافی برای این کار بزرگ‌شده‌اند.
  
• اگر کودکان در وظایف خود درزمینه نگهداری از حیوانات، سهل‌انگاری کردند، والدین می‌بایست تذکر بدهند و نشان بدهند که راحتی و جان یک موجود زنده ارزشمند است و حتی اگر لازم شد، خودشان قدم پیش گذاشته و مسئولیت‌های آن‌ها را به عهده بگیرند. در عین‌حال بی‌مسئولیتی در قبال حیوان خانگی از طرف کودک باید با پیامدهایی همراه باشد. وگرنه به رشد مسئولیت‌پذیری در کودک کمک نخواهد کرد.
  
• والدین باید با لحنی مهربان و آرام – و نه سرزنش‌گر – به کودکان یادآور شوند که حیوانات هم مانند انسان‌ها به غذا، آب و ورزش نیاز دارند.
  
• اگر کودک پس از مدتی علاقه‌ای به نگهداری از حیوان از خود نشان ندهد، باید به فکر یافتن صاحبی جدید برای آن حیوان باشید.
  
• فراموش نکنید که والدین، همیشه بهترین الگوی فرزندان خود هستند. فرزندان نیز پذیرفتن مسئولیت در مورد حیوانات را – مانند هر مسئله دیگری – با مشاهده رفتار والدین خود، فرامی‌گیرند.

باوجودآنکه بیشتر کودکان با حیوانات رفتار ملایم و مناسبی دارند، اما ممکن است کودکانی نیز ممکن است برخورد خشن و حتی آزاردهنده‌ای با آن‌ها نشان دهند. اگر این مسئله پس از مدتی برطرف نشد، می‌توانید تقریباً مطمئن باشید که این کودکان از مشکلات روانی یا احساسی جدی رنج می‌برند. اگر در کودک خود، رفتارهایی مانند آزار یا کشتن حیوانات را مشاهده کردید، حتماً با یک روان‌شناس باتجربه در این مورد مشورت کنید تا در آینده دچار آسیب‌های بیشتر و جدی نشوید.