آسپارتام اسه سولفامAspartame Acesulfame

آس سولفام پودری کریستالی است که از اسید استیک مشتق می شود و در درجه حرارت های بالا مقاوم است. آس سولفام بیشترین کاربرد را در مواد غذایی و آشامیدنی ، صنایع دارویی و آرایشی دارد و به طور مستقیم در محصولات نانوایی که به ماندگاری بیشتری دارند، استفاده می شود. این ماده در ترکیب با سایر شیرین کننده ها مانند سوکرالوز و آسپارتام در نوشیدنی ها استفاده می شود.

Formula: C₁₈H₂₃O₉N₃S

آس سولفام طی واکنش ترکیب یک اسید آلی واسطه یعنی استواستیک اسید با پتاسیم تولید می شود و به همین دلیل آس سولفام پتاسیم یا آس سولفام K نامیده می شود. این ماده پس از مصرف در بدن تجزیه و یا ذخیره نمی شود و به صورت دست نخورده دفع می گردد.

همچون آسپارتام ۲۰۰ برابر شیرین تر از شکر است و همین امر باعث شده که از آن به عنوان شیرین کننده مصنوعی یا ماده طعم دهنده جایگزین قند در صنایع غذایی ، نوشیدنی ها و صنایع دارویی استفاده شود. ماندگاری بالا و حلالیت خوب در آب ، در کنار کالری پایین از ویژگیهای منحصر به فرد این شیرین کننده مصنوعی است.

مزایای مصرف آس سولفام کا

آس سولفام کا جایگزین مناسبی برای برخی از مواد افزودنی غذایی محسوب می شود زیرا این ماده شیرین کننده فاقد کالری است و با سایر ترکیبات واکنش نشان نمی دهد. این ترکیب در محصولات لبنی ، سبزیجات و میوه جات ، شیرینی ها ، چاشنی ها و طعم دهنده ها ، مکمل های ویتامینی  و دسرها به عنوان نگهدارنده بکار می رود.

آسسولفام پتاسیم هر چند بر خلاف سوکرالوز کمی به تلخی میزند ولی یک انتخاب عالی برای افرادی است که می خواهند با مصرف غذاهای کم کالری یا کاهش مصرف مواد غذایی، کالری دریافتی خودشان را مدیریت کنند. این ماده را می توان در پخت و پز استفاده کرد زیرا در دماهای بالا پایدار است و طعم شیرین خود را از دست نمی دهد .

آسه سولفام همچنین برای متعادل کردن اثرات جانبی سایر مواد طعم دهنده و شیرین کننده ها در ترکیب با آنها استفاده می شود. علاوه بر این ، با توجه به ویژگی انحلال پذیری، از این ماده برای اصلاح طعم تلخ داروهای مایع و قرص های جویدنی در صنعت داروسازی استفاده می شود.

ایمنی آسه سولفام برای انسان ها

آسه سولفام پتاسیم از نظر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی بسیار شبیه به ساخارین است و در غلظت های بالا طعمی تلخ شبیه به ساخارین دارد که با استفاده از فرولات می توان این طعم را در مواد غذایی از بین برد. آس سولفام توسط اتحادیه اروپا و سازمان بهداشت جهانی (WHO) یک ماده ایمن و غیر سرطانزا شناخته می شود.

پایداری این ماده در حالت جامد بسیار خوب است و می توان آنرا به مدت ۱۰ سال بدون اینکه تجزیه شود در دمای محیط نگهداری کرد.این ماده در محلولهای آبی با PH 3 یا بیشتر بدون از دست رفتن طعم شیرین تا مدتها قابل نگهداری است. با اینحال در PH کمتر از ۳ بطور قابل توجهی در دماهای بالا تجزیه می شود.

این ماده در فراوری مواد غذایی در درجه حرارت های بالا مانند پخت و پز و پاستوریزاسیون کاربرد داشته و کاملا پایدار است.

از نظر FDA مصرف آس سولفام تا ۱۵ میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن ایمن شناخته می شود یعنی برای یک فرد ۶۰ کیلوگرمی مصرف روزانه ۹۰۰ میلی گرم آس سولفام ایمن شناخته می شود.

این ماده اگرچه حاوی گوگرد است که یک ماده آلرژن به حساب می آید اما هیچ مدرکی مبنی بر آلرژی زا بودن آس سولفام وجود ندارد و طی ۱۵ سالی که این شیرین کننده در صنایع غذایی و دارویی استفاده شده هیچ واکنش آلرژیکی در رابطه با آن  گزارش نشده است.

تحقیقات نشان داده است که مصرف زیاد شیرین کننده های مصنوعی مانند سوکرالوز ، آسپارتام ، ساخارین و سیکلامات منجر به افزایش پوسیدگی دندان ، دیابت و سایر مشکلات قلبی در بین مصرف کنندگان می شود بنابراین مصرف آس سولفام می تواند یک جایگزین ایمن برای ترکیبات فوق باشد.

یک کیلو اسپارتام = ۲۰۰ کیلوگرم شکر

۱ کیلو آس سولفام = ۲۰۰ کیلوگرم شکر

۱ کیلو سوکرالوز = ۶۰۰ کیلوگرم شکر

شما تولیدکنندگان محصولات غذایی میتوانید همان شیرین کنندگی را با پودر اسپارتام و اسه سولفام با قیمت بسیار ارزانتر و با طعم مطبوع تر بدست اورید و هزینه کمتر تا یک دهم کاهش می یابد که این برای کارخانجات هزینه صرفه جویی بالا و میلیونی در هر ماه دارد.

نکته :

قابلیت انحلال و پایداری مناسب در محیطهای آبی دارند. با توجه به اینکه دو شیرین کننده آسپارتام و آسه سولفام کا در نسبت ۱:۱ دارای حداکثر برهمکنش های مولکولی هستند.

این نسبت برای فرموله کردن نوشابه های حاوی دو شیرین کننده مورد استفاده قرار می گیرد.

بنابراین با توجه به وزن مولکولی نوشابه ها با نسبت وزنی ۶۰:۴۰ آسپارتام : آسه سولفام کا فرموله شدند. از جهت تاثیر آن بر روی آسپارتام بسیار حائز اهمیت است.

امروزه در واقع بسیاری از مایعات شیرین توسط ترکیب سولفام پتاسیم و آسپارتام بدست می آید تا عمر و ثبات بیشتری به محصول دهد.