راه‌های ساده برای تقویت هوش نوزاد

نینی سایت: کارشناسان رشد کودک معتقدند نخستین سال‌های زندگی دورانی اساسی برای یادگیری است اما گاهی اوقات پیدا کردن راه‌های تازه برای ترغیب نوزاد و کودک نوپا به یادگیری به کاری سخت و دشوار تبدیل می‌شود. پس با این مقاله خواندنی همراه باشید تا با فعالیت‌های جالب توجهی آشنا شوید که می‌تواند الهام بخش شما در تحریک نوزاد و کودک نوپا به یادگیری بیشتر و از روی علاقه باشد.

تماس چشمی داشته باشید
از همان لحظات اندکی که چشم نوزاد تازه متولد شده باز است بهترین استفاده را کرده و به او نگاه کنید. نوزاد توانایی حیرت انگیزی در تشخیص چهره‌ها دارد و قطعا اینکه شما در ذهن او حک شوید اهمیت زیادی دارد. یادتان باشد هربار که او به شما نگاه می‌کند در واقع حافظه‌اش را شکل و شمایل می‌دهد.

زبانتان را خارج کنید
مطالعات نشان می‌دهد نوزادانی که حتی تنها دو روز از تولدشان می‌گذرد توانایی خوبی در تقلید از حرکات صورت اطرافیان دارند. مثلا با دیدن شما در حالی که زبانتان را خارج می‌کنید تلاش می‌کند که این کار را انجام دهد.

بگذارید از خود واکنش نشان دهد
نوزاد را در مقابل آینه قرار داده تا خود را تماشا کند. در ابتدا ممکن است تصور کند که به نوزاد دیگری خیره شده اما او از این کار لذت می‌برد و برای نشان دادن علاقه خود به نوزاد دیگر (!) دست و پا تکان داده و می‌خندد.

او را در برابر تصاویر متفاوت قرار دهید
دو تصویر در فاصله های 24 و 36 سانتیمتر از صورت نوزاد قرار دهید. این تصاویر باید شبیه هم بوده و تنها تفاوتهای جزئی داشته باشند. مثلا در یکی از این تصاویر مشابه، درخت وجود نداشته باشد. حتی نوزاد تازه متولد شده هم جستوجوی کنجکاوانه‌ای انجام می‌دهد تا تفاوت این دو تصویر را درک کند. چنین تمرین‌هایی مقدمه خوبی برای شناخت بهتر و خواندن در آینده است.

با او حرف بزنید
نتیجه حرف زدن با نوزادی که تازه پا به این دنیا گذاشته چیزی جز نگاه خشک و خالی او نخواهد بود اما همین تمرین‌های به ظاهر ساده به نوزاد کمک می‌کند تا در آینده نزدیک به طور بریده بریده صداهایی شبیه عبارت‌های معنی‌دار به زبان آورده و در نهایت به سرعت به صحبت کردن بیفتد.

صداهای مختلف از خود تولید کنید
می‌بینید که نوزادتان چقدر زود با شما همراه می‌شود. در واقع او تلاش می‌کند تا هم آواز شما شده و از صداهایی که درمی‌آورید تقلید کند.

حس کنجکاوی‌اش را برانگیزید
زمانی که با صدای بلند می‌گویید «می‌خواهم لامپ را روشن کنم» او به شما نگاه می‌کند و کاری که انجام می‌دهید را دنبال می‌کند. بدین ترتیب عملا درحال آموزش فرآیند «علت» و «اثر» هستید.

انگشتان پاهایش را غلغلک دهید
در واقع سعی کنید این کار را زیاد انجام دهید. خندیدن نخستین گام در شکل‌گیری حس شادی و شوخ‌ طبعی است. همچنین با گفتن جمله‌هایی نظیر «من دارم می‌گیرمت» به کودک آموزش می‌دهید که چگونه رویدادهای مختلف را پیش بینی کند.

چهره تان را مضحک کنید
مثلا کاری کنید که گونه‌هایتان پف کند. نوزاد به خنده افتاده و برای لمس کردن گونه‌ها و بینی‌تان ابراز علاقه می‌کند. او برای رسیدن به بینی شما تلاش می‌کند. زمانی که به هدفش رسید صدای «پاف» از خود درآورید. در ادامه بیکار نباشید. گوشهایتان را تکان دهید و زبانتان را خارج کنید. سر و صدای خنده دار ایجاد کنید. این فرآیند را برای چند بار متوالی انجام دهید. سپس ترتیب این کارها را تغییر دهید تا نوزاد با حدس زدن تشخیص دهد که کار خنده‌دار بعدی شما چیست!

شیر مادر معجزه می‌کند
تا می‌توانید نوزاد را به خوردن شیر مادر ترغیب کنید. مطالعات نشان می‌دهد کودکانی از ضریب هوشی بالا برخوردارند که در دوران نوزادی بیشتر از هر غذای دیگری از شیر مادر تغذیه کرده باشند.

از لحظات تعویض پوشک بهترین استفاده را کنید
زمانی که پوشک نوزاد را تعویض می‌کنید بد نیست اندام‌های مختلف بدن و همچنین بخش‌های مختلف تشکیل‌دهنده لباس را به او آموزش دهید. مثلا بگویید «این انگشت است»، «این پا است»، «این آستین است»…

موانعی بر سر راهش قرار دهید
انجام چنین کاری موجب می‌شود تا نوزاد موتور مهارت‌آموزی خود را روشن کند. از بالشت، جعبه‌های کوچک و بزرگ و اسباب بازی‌های مختلف برای ایجاد موانعی ساده در کف اتاق استفاده کنید و در ادامه به نوزاد یاد دهید که چگونه از رو، زیر و کنار آنها عبور کند.

با هم در خانه ورزش کنید
این بدان معنا نیست که حرکات منظم ورزشی را با او تمرین کنید بلکه همراه با او بر روی زمین نشسته یا دراز بکشید و با دست‌ها و پاهایتان بازی کنید تا نوزاد هم برای الگوبرداری ترغیب شود. بدین ترتیب مهارت‌های لازم برای حل مشکلات مختلف را به تدریج می‌آموزد.

به او مجالی برای استراحت بدهید
فراموش نکنید دقایقی در طول روز را در کنار نوزاد قرار گرفته و بدون آنکه نوای موسیقی به گوش برسد یا نور چراغی چشم‌ها را آزار دهد، فقط و فقط در کنارش باشید.

برایش آواز بخوانید
تا می‌توانید عبارت‌های موزون یاد گرفته و برای نوزادتان بخوانید. لزوما نباید شعر بسیار معنا داری باشد. می‌توانید انجام کارهای ساده نظیر تعویض پوشک را هم در قالب عبارتی موزون به زبان بیاورید: «اینطوری پوشک عوض میشه، اینطوری پوشک عوض می‌شه…» حتی می‌توانید اشعار و ملودی های معروف را برایش بخوانید. یادتان باشد حافظه او به سرعت در حال ذخیره‌سازی همه این موارد است.

به تلوزیون دل خوش نکنید
بسیاری از والدینی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند فکر می‌کنند قرار دادن نوزاد در برابر تلوزیون و تماشای برنامه‌های مختلف آن بهترین کار برای افزایش ضریب هوشی اوست اما این یک اشتباه بزرگ است. هیچ برنامه تلوزیونی، حتی اگر آموزشی هم باشد نمی‌تواند جای تعامل رودرروی پدر و مادر با نوزاد را بگیرد.

حالا شما از او تقلید کنید
حالا که نوزادتان به این سطح از توانمندی رسیده که سر و صداهای خاصی ایجاد کند یا مسیر مشخصی را در کف اتاق سینه خیر حرکت کند بد نیست شما هم از کارهای او تقلید کنید. بدین ترتیب نوزاد خلاقیت بیشتری به خرج داده تا ببیند آیا شما هر کاری که انجام می‌دهد را تقلید می‌کنید؟!