با کودکی که پرخاش فیزیکی می‌کند چه کنم؟

نی‏نی سایت: هر کودکی ممکن است به والدین خود حمله کرده و با وارد کردن ضربات دست و پا اعتراض و ناراحتی خود را به نکتهای خاص نشان دهد. این رفتاری است که بسیاری از والدین از سوی فرزندان خود مشاهده میکنند، اما برخی از آنها نمی دانند که باید چه نوع رفتاری از خود بروز دهند. آنها این سؤال را از خود میپرسند که «چه واکنشی باید در برابر این نوع حرکات ناراحت کننده کودکم نشان دهم؟»

آنچه که در زیر آمده اظهار نظر «پنلوپه لیچ» روانشناس کودک است که توصیه هایی مناسب به والدین برای برخورد با این نوع رفتارها ارایه کرده است.

اگرچه کودکان از اندامهایی نظیر پا و حتی دست برای بیان احساساتشان استفاده میکنند، اما این حق را ندارند که لطمه فیزیکی به کسی وارد کنند. ممکن است والدین به هر دلیل رفتارهای نه چندان مناسب و حتی آزاردهنده کودکشان را تحمل کرده و واکنش مناسبی از خود بروز ندهند، اما ضربه زدن با دست و پا از آن دسته رفتارهایی است نمی توان بی تفاوت از کنارش عبور کرد.

البته این اظهار نظر به معنای آن نیست که در واکنش به کودکی که ضربات فیزیکی با دست و پا به والدین و سایرین وارد می کند، آنها نیز عکسالعمل مشابهی را بروز دهند. از سوی دیگر وقتی والدین در پاسخ به چنین رفتارهایی واکنش مناسبی از خود بروز نداده و با کودک مماشات میکنند در حقیقت به او این نکته را منتقل می کنند که رفتار خصمانه و تندش را پذیرفته و او حالا می تواند از این راه برای نشان دادن اعتراض و ناراحتی اش استفاده کند. بدین ترتیب کودک می آموزد که با چنین رفتارهایی به آنچه که دوست دارد خواهد رسید.

بهترین توصیه: دستان کودک مهاجم را به آرامی گرفته و به او بگویید: ضربه نزن! من می دانم که تو انرژی زیادی دار و انسان قوی هستی اما ما نباید به افراد ضربه بزنیمچون با این کار لطمه به آنها وارد می کنیم. هر گاه احساس کردید که کودکتان قصد حمله به شما و وارد کردن ضربه ای را دارد، سریعا وارد عمل شده و قبل از هر کاری، مانع او شوید و با قاطعیت به او بگویید «نه».

برخی والدین برای کمک به کودکی که به هر دلیل عصبانی است و تلاش می کند که ناراحتی خود را با ضربه زدن به دیگران تخلیه کند از راهکارهایی استفاده می کنند که در ظاهر اثرگذار اما در باطن تشدید کننده حالات تندخویی کودک است. یکی از این راهها آزاد گذاشتن کودک در اتاقش است. به او بالشتی داده و می گویند که تا دلش می خواهد به آن ضربه زده و با فرو کردن سر خود در آن داد و بیداد کند. این قبیل کارها اگرچه در ظاهر کودک را تا حدی آرام می کند اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که باید ریشه مشکل را پیدا کرده و اصولی با آن برخورد کنید؟ باید با این کودک صحبت کرد تا متوجه شوید علت ناراحتی اصلیاش چیست.

البته در برخورد با کودک باید با دقت عمل کنید. او باید از رفتار شما درک کند که از عصبانیت او ناراحت نشدهاید بلکه از خشونتی که همراه با آن بروز داده نگران و ناراحت شده اید. به او نگویید که نباید عصبانی شده و یا آن را بروز ندهد زیرا عصبانیت هم نوعی از احساسات است. به او نشان دهید که ناراحتیاش را درک کرده و حتی با او احساس همدردی هم می کنید اما در ادامه خاطرنشان کنید که استفاده از کلمات به مراتب تأثیرگذارتر از حملات فیزیکی است. پس به او کمک کنید که با صحبت کردن علل ناراحتی اش را بیان کند. با کودک درباره قدرت کلمات حرف بزنید و سعی کنید این تمرینات را هر از گاهی مرور کنید، حتی در مواقعی که خبری از ناراحتی و پریشان خاطری در او نیست.

بدین ترتیب کودک متوجه می شود که همواره با صحبت کردن با والدینش می تواند به راه حلی مؤثر برای  مشکلات مختلف دست یافته و احساس آرامش کند.