آمانتادین Amantadine

موارد مصرف آمانتادین

آمانتادین به تنهایی یا همراه با سایر داروهای آنتی کولینرژینک برای درمان بیماری پارکینسون به کارمی رود. به علاوه، این داروبه منظور پیشگیری و درمان عفونت های دستگاه تنفسی ناشی از گونه های آنفلوانزا Aنیز استفاده می شود.

مکانیسم اثر آمانتادین

مکانیسم اثر دارو مشخص نیست، اماممکن است با تاثیر برساخت، آزادی سازی یا بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین، عملکرد سیستم دوپامینرژیک را تقویت کند. به عنوان ضد ویروس آنفلوزا به نظر می رسد از Uncoating ویروس و آزاداسید نوکلئیک آن بداخل سلول های اپی تلیال تنفسی جلوگیری می کند.

فارماکوکینتیک آمانتادین

آمانتادین از دستگاه گوارش به خوبی جذب می شود و بداخل بزاق و ترشحات بینی انتشار می یابد. دارو از سد خونی- مغزی عبور کرده و بداخل شیر نیز ترشح می گردد. نیمه عمر دارو نزد افراد طبیعی 15-11 ساعت و در حدود 90 درصد آن به تغییر نیافته از ادرار دفع می شود. حداکثر غلظت سرمی طی 4-2 ساعت کسب می گردد.

منع مصرف آمانتادین

این دارو در مبتلایان به صرع، با سابقه اولسرپپتیک و در افراد با نارسایی شدید کلیه و در دوران بارداری و شیر دهی نباید مصرف شود.

عوارض جانبی آمانتادین

عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: افت فشارخون وضعیتی، احساس غش کردن، سنکوپ، ادم محیطی
سیستم اعصاب مرکزی: سرگیجه، هذیان، ایلوژن ، توهم، پارانویا (بدگمانی)، زمین افتادن
گوارشی: خشکی دهان، یبوست
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: لیودو رتیکولاریس
سیستم اعصاب مرکزی: بی خوابی، اضطراب، افسردگی، سردرد، خواب آشفته، آژیتاسیون، آتاکسی، گیجی، خواب آلودگی، خستگی، تحریک پذیری، عصبانیت، تغییر رنگ پوست، دیستونی (انقباض غیرعادی)، آپاتی (بی اعتنایی)، افکار خودکشی
گوارشی: تهوع، کاهش اشتها، بی اشتهایی، اسهال، استفراغ
ادراری تناسلی: عفونت مجاری ادراری، هایپرتروفی خوش خیم پروستات
هماتولوژی و انکولوژی: کبودی
عصبی، عضلانی و اسکلتی: تورم مفصل، اسپاسم عضلانی
چشمی: تاری دید، آب مروارید، خشکی چشم
تنفسی: بینی خشک، سرفه

تداخلات دارویی آمانتادین

مشخصات کلی تداخلات:
تشدید اثرات آنتی کولینرژیک
اختلال در پاسخ سیستم ایمنی در مقابل عفونت ویروسی
ترکیبات حساس به pH ادرار

تداخلات رده X (پرهیز):
اتانول، آلیزاپرید، آمی ‌سولپرید (تزریقی و خوراکی)، متوتری‌مپرازین، سولپیرید

کاهش اثرات داروها توسط آمانتادین:
آمی ‌سولپرید (خوراکی)، داروهای ضد سایکوز، واکسن ویروس آنفولانزا (زنده و ضعیف شده)، متوتری‌مپرازین

کاهش اثرات آمانتادین توسط داروها:
آلیزاپرید، آمی ‌سولپرید (تزریقی و خوراکی)، داروهای ضد سایکوز داروهای ضد سایکوز ، برومپریدول، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، سولپیرید، عوامل اسیدی‌کنندهی ادرار

افزایش اثرات داروها توسط آمانتادین:
عوامل آنتی کولینرژیک، بوپروپیون، گلیکوپیرولات (سیستمیک)، ممانتین، تری‌متوپریم

افزایش اثرات آمانتادین توسط داروها:
اتانول، عوامل قلیایی کننده، بریوودین، مهارکننده‌های کربنیک انهیدراز، اردافتینیب، متیل‌فنیدات، پروپی‌ورین، سولریامفتول، تافنوکین، تری‌متوپریم

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها آمانتادین

1- روی اعمالی که نیاز به دقت و مهار دارند،مثل رانندگی، ممکن است تاثیر بگذارد.
2- در موارد زیر با احتیاط فراوان تجویز شود: نارسایی کبدی یا کلیوی، نارسایی احتقانی قلب، حالات توهم، سالمندی.

توصیه های دارویی آمانتادین

1- از قطع ناگهانی دارو اجتناب شود.
2- این دارو اثرات ضد پارکینسونی بسیار کمی دارد. تعداد کمی از بیماران از این دارو سود می برند، زیرا نسبت به اثرات آن تحمل حاصل می شود. مزیت دارو این است که تقریباً عاری از عوارض جانبی جدی است.
3- در صورت بروز تصور اقدام به خودکشی فوراً به پزشک مراجعه شود.