چند درصد جامعه به بیماری روانی مبتلا هستند؟

نی‌نی سایت: نداسادات بنی‌کمالی/ درباره ابتلا به اختلالات و بیماری‌های روانی این روزها بسیار گفته و شنیده می‌شود. آمارهای عجیبی می‌شنویم از اینکه تعداد افراد مبتلا به بیماری‌های روانی به شدت افزایش یافته است یا عدد و رقم‌هایی که می‌گوید نیمی از ایرانیان به اختلالات روانی دچار هستند. درباره علت‌های افزایش بیماری‌های روانی و راهکارهای آن با علیرضا احمدیان، دکترای تخصصی مشاوره صحبت کردیم که شرح آن را در اینجا می‌توانید ببینید؛ و حالا ادامه گفت‌وگو:

به نظر شما چند درصد افراد در جامعه به بیماری‌ها و اختلالات روانی و شخصیتی خاموش مبتلا هستند؟
هیچ عدد و رقم مشخصی وجود ندارد و نمی‌توان آمار دقیقی ارائه داد. چراکه تحقیقات استاندارد و مطالعات شایسته‌ای در این زمینه وجود ندارد تا قابل استناد و رسمی باشد و بتوان بر اساس آن تصمیم گرفت. اما به دلیل کاستی در سواد روان‌شناختی و اطلاع رفتاری مردم می‌توان با تخمین عدد نسبتا بزرگی را در نظر گرفت.

افزایش بیماری های روانی سلامت جامعه را به خطر می اندازد. به عقیده شما برای رهایی از این وضعیت و کاهش اختلالات روانی در سطح جامعه چه راهکاری وجود دارد و باید به چه نسخه‌ای متوسل شد؟
من معتقدم دو راهکار وجود دارد. یکی اینکه برنامه‌های ملی سلامت روان و بهداشت رفتار گسترش یافته و بتوان نظام پیشرفته و هوشمند سلامت با استفاده از ظرفیت‌های متخصصان این حوزه در سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و وزارت بهداشت را در کشور اجرا کرد و دیگری اینکه دولتمردان و سیاست‌های  ملی کشور به سمتی رود تا سبک زندگی ایرانیان را به مدار اصلی سبک زندگی ایرانی-اسلامی بازگرداند و از رشد بدخیم سبک زندگی و مدل شناختی-عاطفی که در حال حاضر وجود دارد جلوگیری شود که هسته مرکزی این تدبیر اصلاح مدل زندگی پرتنش و رنج‌آور اقتصادی و فشارهای شغلی شهروندان است

آیا بی‌توجهی به درمان مشکلات روحی و روانی را می‌توان یکی از عوامل گسترش یا افزایش مشکلات روحی و روانی جامعه دانست؟
مسلما. پاسخ این سؤال کاملا روشن است. در صورت مراقبت و مدیریت اختلالات روانی افراد رشد بدخیم اختلالات متوقف خواهد شد. 

در آمارها آمده بود که از هر 10نفر ایرانی چهار نفر به بیماری‌های روانی مبتلا هستند. این آمار تا چه اندازه درست و قابل‌اعتماد است؟
خیر. این آمارها درست و علمی نیست و نمی‌توان به آن استناد کرد و تبیین اینکه بیشتر یا کمتر است، مستلزم یک مطالعه ملی و بسیار پیشرفته است. بی‌شک ارائه چنین آماری ذهن مردم، مسئولان و متخصصان را مخدوش می‌کند.

یکی از معضلات امروز جامعه ما افزایش بیماری‌های روحی و روانی در زوج‌های جوان است که عامل شمار زیادی از طلاق‌ها نیز از همین نقطه نشأت می‌گیرد. منشأ این مشکلات از منظر شما چیست؟
منشأ آن‌ها تغییر سبک زندگی ایرانیان است و مخدوش شدن الگوهای رفتارهای بین فردی و هوش اجتماعی مردم که باید با غنی‌سازی رفتاری و بهبود هوش بین فردی کیفیت زندگی زناشویی را در کشور بهبود بخشید و با آموزش‌های پیشگیرانه با مهارت‌های پیشرفته زندگی زناشویی( که از فقر آن رنج می‌بریم) رضایت زناشویی و شاخص‌های طول عمر کمی-کیفی ازدواج را ارتقا بخشید.

در کشور ما از بیماران ایدزی تا حدود زیادی انگ‌زدایی شده اما این مسئله برای بیماران روانی رخ نداده و بسیاری از افراد از ترس برچسب خوردن به متخصص مراجعه نمی‌کنند. چگونه می‌توان مردم و افرادی که به مشکلات روحی و روانی مبتلا هستند را تشویق به مراجعه به متخصص برای درمان کرد؟
این مستلزم فرهنگ‌سازی گسترده‌ای است تا  مردم بتوانند با فرهنگ مشاوره و روانشناسی آشتی کرده و کشور به سویی حرکت کند که با استفاده از الگوی ایرانی-اسلامی و زمینه‌های مثبت فرهنگی که مستقیم و غیرمستقیم در قرآن مجید و روایت‌های دینی صراحتا ذکرشده فرهنگ ظرفیت اصلاح و پذیرش اختلال و در نهایت گام برداشتن برای درمان آن را فراگیر کرد.