علائم تشنج ناشی از تب در کودکان/ چرا باید مراقب آمپر بدن بچه‌ها باشید؟

نی نی سایت: بیمار شدن و تب کردن بچه‌ها و دیدن این‌که چقدر بی‌حال و ساکت شده‌اند برای همه‌ی پدر و مادر‌ها سخت است. اما گاهی تب‌هایی که با بعضی بیماری‌ها همراهند،‌مشکل‌ساز شده و منجر به تشنج کودک می‌شوند. برای همین از دکتر علی‌اصغر متقی، متخصص کودکان و نوزادان، درباره علل تشنج کودکان و نشانه‌های آن پرسیدیم.
دکتر علی‌اصغر متقی،‌درباره تشنج ناشی از تب می‌گوید:« تشنج ناشی از تب زمانی مطرح می‌شود که عامل بروز تب مشخص شده باشد. ممکن است کودک بر اثر عفونت میکروبی یا ویروسی و یا در بدترین حالت بر اثر مننژیت به تب بالا دچار شده باشد. به همین دلیل ابتدا باید کودک را از نظر ابتلا به این بیماری‌ها بررسی کرد. زمانی که نتیجه‌ی این بررسی‌ها نشان داد کودک دچار مننژیت یا آنسفالیت نشده است،‌در آن موقع می‌توان تنها تب بالا را عامل تشنج دانست.»
دکتر متقی با اشاره به این که تشنج ناشی از تب از سن 5 ماهگی تا 5 الی 6 سالگی در کودکان شایع است،‌می‌گوید:« علت اصلی تشنج ناشی از تب مشخص نیست اما احتمالا دمای بالای بدن تغییراتی را در مغز ایجاد می‌کند که در پی آن سیستم الکتریسیته‌ی مغز دچار تشنج می‌شود. بعضی از بچه‌ها با اولین پیک صعودی تب دچار تشنج می‌شوند. در این حالت خیلی از پدر و مادر‌ها متوجه نمی‌شوند که درجه‌ی تب کودک بالا است و تصور می‌کنند که فرزندشان خیلی ناگهانی تشنج کرده است. در صورتی که بعد از معاینه‌ی پزشک مشخص می‌شود تب کودک به بالاتر از 39 درجه رسیده است.»
در تب‌های بالاتر از 38 الی 39 درجه احتمال تشنج بسیار زیاد است و تشنج کردن ممکن است به دلیل سابقه‌ی خانوادگی باشد. همچنین اگر فرزند اول خانواده دچار تشنج شده باشد بنابر‌این احتمال بروز تشنج در بچه‌ی دوم وجود دارد.
 

این متخصص کودکان و نوزادان، با بیان این‌که انواع تشنج‌ها در کودکان به دو دسته تشنج ساده و تشنج پیچیده تقسیم می‌شوند، درباره‌ی آنها توضیح می‌دهد:« این تشنج‌ها می‌توانند ناشی از تب بر اثر یک بیماری یا عفونت باشند و یا تنها در اثر تب بالا ایجاد شده باشند. تشنج ساده یا تشنج کوتاه‌مدت اغلب خود به خود بهبود می‌یابد و معمولا در آن دوره از تب گرفتن، تنها یک‌بار تشنج می‌کند و اگر تب کودک دوباره بالا برود، دچار تشنج نمی‌شود و می‌توان آن را کنترل کرد. این تشنج‌های ساده پیش‌آگهی خوبی دارند، عوارضی ایجاد نمی‌کنند و به درمان پیشگیری‌کننده احتیاجی ندارند.»
همین که آب بدن کودک تأمین شود و دمای بدنش پایین بیاید،‌خطر تشنج کاهش می‌یابد چون در اثر بالا رفتن دمای بدن کودک، آب بدن او بسیار کم می‌شود. حتی این کودک ممکن است.6 ماه تا 1 سال دیگر دوباره تشنج کند بنابر‌این تنها به مراقبت پدر و مادر نیاز دارد و درمان دارویی ندارد.
تشنج پیچیده به این صورت اتفاق می‌افتد که ممکن است کودک با تب درجه‌ی پایین و یا تب نداشتن هم تشنج کند. بر همین اساس دکتر متقی توضیح می‌دهد:« تشنج‌های پیچیده معمولا طولانی هستند و مدتی طول می‌کشد تا این حالت در کودک برطرف شود. ممکن است کودک در دوره‌ای که مبتلا به تب بالا شده،‌چند‌بار دچار تشنج شود. بنابر‌این کودکانی که دچار این نوع تشنج هستند،‌نوار مغز‌شان باید بررسی شود تا مشخص شود که زمینه‌ی صرع یا مشکلات دیگری دارند یا نه.»
این متخصص کودکان و نوزادان،‌درباره‌ی علائم تشنج این‌گونه توضیح می‌دهد:« در کودکانی که حالت عادی دارند و هشیار هستند، این‌گونه است که چشم‌ها به سمت بالا منحرف می‌شوند،‌بدن‌شان قفل می‌کند و سفت می‌شود و ممکن است حرکاتی غیر‌ارادی هم از خودشان بروز بدهند. همچنین بدن آنها دچار یک‌سِری حرکات اسپاسمی و انقباض ماهیچه‌ها می‌شود و امکان دارد در هنگام بند آمدن نفس‌شان، مقداری کف از دهان‌شان خارج شود. همچنین طولانی شدن تشنج ممکن است بر روی عملکرد بعضی از قسمت‌های بدن کودک تأثیر بگذارند.»
برای درمان تشنج‌ها معمولا دارو‌های تب‌بُر و برای بیماری‌هایی که منجر به بروز تب بالا شده‌اند،‌دارو‌های مخصوص آن بیماری تجویز می‌شود. همچنین مراقبت‌های پدر و مادر بعد از آگاه شدن از تشنج بچه‌ها بسیار مهم است و آنها باید مراقب وضعیت فرزند‌شان باشند تا تبش از مقدار مشخصی بالاتر نرود.