جدی گرفتن درد، جدی گرفتن آپاندیس

 نی‌نی سایت: دکتر نادر طهماسبی_جراح عمومی: آپاندیس یا روده کور، زائده‌ای کوچک و انگشتی شکل است که در قسمت ابتدایی روده بزرگ و در محل تلاقی روده بزرگ و روده کوچک قرار گرفته است، اما تقریبا هیچ عملکرد شناخته شده‌ای در بدن ندارد؛ هر چند بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهد و سلول‌های لنفاوی این منطقه باعث ترشح پادتن‌هایی در روده ترشح می‌شوند. از طرفی چون آپاندیس زایده‌ای یک طرفه است و یک دهانه باز دارد، اگر به علت وجود مدفوع یا مواد زاید دیگر این این مجرا بسته شود، رشد میکروب‌ها باعث ایجاد عفونت در آپاندیس می‌شود. پس مهم‌ترین علت ابتلا به آپاندیسیت، انسداد دهانه آپاندیس است. حالا اگر این عفونت برطرف نشود ممکن است کیسه آپاندیس پاره شده و عفونت در محوطه شکم پخش شود. این در حالی است که پاره شدن آپاندیس خطرناک است و  در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند باعث بروز عفونت شدید در شکم شده و متاسفانه مرگ بیمار را رقم بزند. این در حالی است که بسیاری از افراد به علت التهاب و عفونت آپاندیس یا همان ابتلا به آپاندیسیت تحت جراحی قرار می‌گیرند و آپاندیس‌شان را در می‌آورند، اما در مقابل  افراد زیادی تا آخر عمر دچار این مشکل نمی‌شوند و بالطبع نیازی هم به جراحی ندارند. شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که چرا آپاندیس بعضی‌ها عود می‌کند و نیاز به جراحی دارد؟ آیا ترکیدن آپاندیس می‌تواند باعث مرگ شود؟ باید بدانید آپاندیس در بدن موجودات گیاهخوار در مقایسه با دیگر موجودات بزرگ‌تر است چون وظیفه هضم مواد غذایی گیاهی را برعهده دارد. البته متخصصان درباره اضافی یا مفید بودن آپاندیس نظرات متفاوتی دارند. به همین دلیل هم نمی‌توان به طور قطع گفت که این عضو بدن کاملا ناکارآمد است و بدون عود آپاندیسیت هم می‌توان به کمک جراحی آپاندیس را از بدن خارج کرد؛ مگر دچار انسداد شده باشد.

آپاندیسیت چه علایمی دارد؟

ولین نشانه تشخیص آپاندیسیت وجود درد است؛ دردی در نواحی شکم، پهلوی راست و بالای ناف که مبهم و مداوم است. با گذشت زمان بیمار دچار بی‌اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ می‌شود و گاهی درد علاوه بر شکم و پهلو در پسر بچه‌ها و آقایان در بیضه‌ها نیز حس می‌شود. با بروز چنین علایمی حتما برای تشخیص باید به پزشک مراجعه کنیم. پزشک پس از انجام معاینات بالینی بلافاصله آزمایش خون تجویز می‌کند و از آنجایی که در خون بیمار دچار آپاندیسیت معمولا گلبول‌های سفید افزایش پیدا می‌کند، تشخیص بیماری قطعی خواهد بود. البته در صورتی که تشخیص پزشک جراحی آپاندیس باشد، انجام آزمایشات تکمیلی شامل آزمایش ادرار و عکس شکم و انجام سونوگرافی هم الزامی است.

خطر آپاندیسیت در بچه‌ها و خانم‌ها

بد نیست بدانید آقایان بیشتر از خانم‌ها دچار التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند. همچنین آپاندیسیت در کودکان کمتر بروز می‌کند، اما خطر پارگی آن بیشتر است و در صورت عدم تشخیص به موقع عوارض آن هم بیشتر خواهد شد به طوری که گاهی بیمار زمانی به بیمارستان آورده می‌شود که آپاندیس ترکیده و عفونت در شکم پخش شده و تنها شرایط بدنی کودک است که درصد موفقیت جراحی را تعیین می‌کند. شاید بپرسید زمان چقدر اهمیت دارد؟ باید گفت در کودکان از شروع درد آپاندیس تا زمان ترکیدن آن فرصت زیادی وجود ندارد و ممکن است حداکثر زمان پیش‌روی بیمار نهایتا یک تا دو روز باشد و اگر به موقع به بیمار رسیدگی نشود، آپاندیس می‌ترکد و همانطور که اشاره شد با ورود خروج به محوطه شکمی بیمار تورم، افزایش درد و سفتی شکم خواهد داشت و سلامتش به شدت تهدید می‌شود. در مورد افراد بزرگسال نیز اگر آپاندیسیت به موقع درمان نشود و ترکیدن آپاندیس باعث ورود مواد عفونی به داخل محوطه شکمی شود، عوارضی مثل عفونت در محدوده لگن، چسبیدگی روده‌ها و تخمدان‌ها و نازایی را برای خانم‌ها به همراه دارد. در عین حال عفونت‌های بسیار شدید که به دنبال ورود مواد عفونی  آپاندیس به شکم ایجاد شده می‌توانند وارد جریان خون شده و باعث مرگ بیمار شوند.

تنها راه درمان جراحی است؟

بعضی‌ها بر این باورند در صورت بروز آپاندیسیت اگر روی شکم و مناطقی از بدن که درد احساس می‌شود، کیسه آب گرم یا حوله داغ گذاشته شود درد تسکین پیدا می‌کند، اما در مقابل گروه دیگری می‌گویند این کار باعث ترکیدن آپاندیس و عوارض ناشی از آن خواهد شد. باید گفت چنین توصیه‌هایی پایه و اساس علمی ندارند و مهمترین نکته این است که در صورت بروز علایم آپاندیسیت باید از هرگونه خود درمانی بپرهیزیم و به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنیم. اگر آپاندیسیت به موقع تشخیص داده شود با یک عمل جراحی بسیار ساده می‌توان زائده آپاندیس را از بدن خارج کرد و بعد از آن بیمار با گذراندن دوره نقاهت کوتاه و بدون بستری شدن در بیمارستان سلامتش را به دست می‌آورد و به روال طبیعی زندگی خود برگردد.