ارتباط دیابت و ناباروری در بانوان

 به گزارش سلامت نیوز،دکتر فرهاد رجب پور مدیر آموزش و پژوهش بنیاد دیابت در سایت بنیاد بین المللی پیشگیری و کنترل دیابت نوشت: سندرم تخمدان پلی کیستیک شایع ترین علت ناباروری در زنان می باشد. تخمدان های زنان حاوی فولیکول های متعددی می باشد. (کیسه های حاوی مایع و تخمک ها) زمانیکه تخمک ها بالغ می شوند از فولیکول آزاد شده و جهت لقاح به سوی رحم حرکت می کنند. در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک فولیکول های نابالغ دور هم تجمع یافته و ایجاد کیست می کنند. در نتیجه تخمک های بالغ شده نمی توانند آزاد شوند به همین علت زنان مبتلا به این سندرم قاعدگی نداشته و یا بصورت نا منظم دوره های قاعدگی را تجربه می کنند و اکثر آن ها توانایی باردار شدن را نخواهند داشت. علت دقیق این سندرم هنوز به درستی معلوم نشده است ولی مطالعه بر روی دوقلوها، علت ژنتیکی را برای آن مشخص می کند. علاوه بر ژنتیک، سبک زندگی نیز در ابتلا به این سندرم نقش دارد.

این نکته در مورد زنان مبتلا به دیابت نوع دو نیز صادق است، زیرا مبتلایان به دیابت نوع دو در ابتدای بیماری خود به دلیل مقابله با مقاومت به انسولین، انسولین بیشتری در بدن خود ترشح می کنند.

این سندرم شامل مجموعه ای از علائم و نشانه هاست که عبارتند از :

1- سیکل قاعدگی غیر طبیعی 

2- فقدان قاعدگی یا قاعدگی نامنظم

3- خونریزی زیاد و یا طول کشیده حین قاعدگی

4- قاعدگی دردناک

5- ناباروری

6- آکنه (جوش)

7- افزایش موهای زائد صورت

8- افزایش دور کمر (دور کمر بزرگ تر از باسن و ایجاد شکل سیب)

9- آکانتوزیس نیگریکان (پلاک های سیاه رنگ بر روی چین های گردن، زیر بغل، دور کمر و کشاله ران)

لزوماً تمام مبتلایان به این سندرم تمام این علائم را نخواهند داشت و علائم این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برای تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCos) باید سایر بیماری ها مانند بیماری های تیروئید، یائستگی زودرس، بیماری های غده آدرنال که معمولاً علائم مشابه دارند رد شوند. معاینه فیزیکی، شرح حال کامل و در برخی موارد انجام سونوگرافی واژینال نقش مهمی در تشخیص دارند. در مبتلایان به PCosسطح تستوسترون (هورمون مردانه) افزایش می باید لذا انجام آزمایشات هورمونی می تواند به تشخیص کمک کند. معمولاً در خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک سطح قند خون و انسولین نیز جهت برررسی از نظر دیابت اندازه گیری می شود همچنین اندازه گیری سطح کلسترول و تری گلیسیرید نیز در این بیماران انجام می شود زیرا مبتلایان به PCos اکثراً سطوح چربی غیر طبیعی دارند. در مبتلایان به PCosمصرف برخی استروئید ها، داروهای بالا برنده حساسیت به انسولین مانند مت فورمین و داروهای محرک تخمک گذاری می تواند مشکل ناباروری را حل کند. حتی در برخی مطالعات نشان داده شده است که مصرف آسپرین با جلوگیری از تشکیل لخته و بهبود خونرسانی می تواند در درمان ناباروری موثر باشد. میزان سقط نیز در مبتلایان به PCos بیشتر از افراد عادی است که احتمالاً به دلیل افزایش پروژسترون می باشد.

بهترین روش جهت جلوگیری از سقط در مبتلایان به PCos نرمال کردن سطح هورمون ها جهت بهبود تخمک گذاری و طبیعی کردن قند خون می باشد. در همین راستا مت فورمین که داروی درمان دیابت است به عنوان یکی از درمان های اصلی در PCos نیز استفاده می شود. درمان این بیماری شامل استفاده از قرص های ضدبارداری جهت تنظیم قاعدگی، کاهش هورمون های مردانه و از بین بردن جوش ها (آکنه) می باشد.

مصرف رژیم غذایی متعادل با کربوهیدرات کم، ورزش منظم و کاهش وزن به کاهش علائم PCos کمک شایانی می کند. کاهش وزن حتی به میزان 5 درصد می تواند منجر به بهبود قابل ملاحظه ای در علائم PCos شود. متاسفانه این بیماری در صورت عدم درمان می تواند زمینه را برای سرطان رحم فراهم کند. همان طور که قبلاً ذکر شد سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCos) با مقاومت به انسولین، دیابت نوع دو و کلسترول بالا، تصلب شرائین(آترواسکلروز)، فشار خون بالا و بیماری های قلبی و عروقی در ارتباط است. افسردگی و اختلالات خلقی نیز در مبتلایان به PCos شایع است.

منبع: سلامت نیوز