مراحل مهم تکاملی در سال اول زندگی: کنترل سر یا گردن گرفتن

 نوزادان پس از تولد، توانایی اندکی برای کنترل سر و عضلات گردن خود دارند. آنها این مهارت حیاتی را که پایه حرکتهای بعدی آنها از قبیل نشستن و راه رفتن است، مرحله به مرحله و در طول 6 ماه اول زندگی خود بطور کامل بدست می آورند.

چه زمانی این توانایی را بدست می آورد؟در اکثر کودکان، عضلات گردن تا شش ماهگی آنقدر قوی می شوند که بتوانند سر را بالا نگهدارند.این توانایی چگونه در او ایجاد می شود؟نوزادی (یک ماه اول)عضلات گردن کودک شما در زمان تولد نسبتا ضعیفند، لذا حداقل در ماه اول او به کمک شما برای حمایت و حفاظت از سر و گردنش وابسته است. ممکن است این پدیده، تدبیر طبیعت باشد تا موقعیتهای زیادی برای نگاه های رو در رو بین شما و کودکتان ایجاد شود. هنگامی که کودک خود را در آغوش می گیرید، از نگاه کردن مستقیم به چشمانش لذت ببرید؛ این کار به ایجاد پیوند بین شما و کودک کمک کرده و به کودکتان احساس علاقه شما را منتقل می کند.یک تا دو ماهگیدر پایان یک ماهگی، کودک باید قادر باشد تا سر خود را کمی بالا بیاورد و هنگامی که بر روی شکم قرار دارد، سر خود را از یک طرف به طرف دیگر بگرداند. بین شش تا هشت هفتگی،اگر قدرت کافی داشته باشد، هنگامی که بر پشت نیز خوابیده است، سرش را بلند خواهد کرد. هنگامی که او را بغل کرده اید و سر او بر روی شانه شما قرار دارد، می تواند سرش را با کنترل کافی برای مدت کوتاهی بالا نگه دارد، که البته ممکن است نتواند این کار را کاملا ثابت و محکم انجام دهد. همچنین او قدرت کافی پیدا کرده تا هنگامی که در صندلی مخصوص کودک یا کالسکه قرار می گیرد، سر خود را بالا نگه دارد؛ اما هنوز هم توان اینکه در روروئک بنشیند ندارد یا نمی توانید او را روی پشت خود ببندید و جابجا کنید. از این موارد تا زمانی که او بتواند بدون کمک شما سر خود را محکم بالا نگه دارد، استفاده نکنید. شما اکنون می توانید او را در وضعیت نیمه نشسته (مثلا روی کاریر) قرار دهید تا دنیای اطراف خود را تماشا کند.سه تا چهار ماهگیدر این زمان، شما قطعا پیشرفت کودکتان را در زمینه کنترل سر مشاهده می کنید. او می تواند هنگامی که روی شکم خود قرار دارد، سرش را تا 45 درجه بالا بیاورد و محکم نگه دارد. یک بازی جالب که می تواند به تقویت عضلات گردن او نیز کمک کند، این خواهد بود: او را روی پشت بخوابانید، سپس دستهای او را بگیرید و آرام آرام بکشید تا در حالت نشسته قرار گیرد؛ دوباره به آرامی او را روی پشت بخوابانید و این کار را تکرار کنید. در این سن او باید قادر باشد که هنگام بلند شدن، سر خود را مستقیم در امتداد بدن خود نگه دارد. احتمالا در چهارماهگی، کودک شما برای استفاده از روروئک آماده شده است، اما بهتر است هنوز هم با او روی زمین صاف و فرش بازی کنید.پنج تا شش ماهگیدر شش ماهگی، او قادر خواهد بود که سر خود را صاف و محکم نگه دارد و هنگامی که او را هل می دهید تا بنشیند، سر خود را جلوتر می گیرد.مرحله بعد چه خواهد بود؟همینکه کودک شما کنترل مناسبی بر روی سر خود به دست بیاورد، می تواند از حالت درازکش به حالت نشسته تغییر وضعیت دهد، غلت بزند، و چهار دست و پا راه برود. کنترل سر برای بلعیدن غذاهای معمولی و همچنین نشستن بر روی صندلی کودک نیز مهم است.نقش شما چیست؟شما برای تشویق کودک به افزایش مهارت خود در کنترل سر لازم نیست کار خاصی انجام دهید، اما باید مراقب او باشید. خصوصا در ماههای اول پس از تولد، هنگامی که نوزاد را از رختخوابش بیرون می آورید یا می خواهید او را از یک اتاق به اتاق دیگر ببرید، باید کف دست خود را پشت سر و گردن او قرار دهید. هر چند وقت یکبار او را روی شکمش قرار دهید. او سر خود را بالا می آورد تا شما یا اسباب بازیهایش را ببیند، و این به تقویت عضلات گردن او کمک خواهد کرد.از سه تا شش ماهگی، ممکن است بخواهید با حمایت کامل از سر و گردن کودک، او را روی صندلی یا تخت خواب قرار دهید (اطمینان حاصل کنید که کودک به لبه تخت خواب نزدیک نباشد و تمام مدت با او باشید). می توانید بالش زیر بدن او بگذارید، یا اینکه او را روی پای خود قرار دهید به نحوی که سر او در مقابل شکم شما قرار گیرد. او را در نقاط مختلف خانه قرار دهید تا بتواند چیزهای مختلف را ببیند. اطمینان حاصل کنید که او در یک محل امن قرار گرفته است و به لبه مبل، تخت یا هر جای دیگری که ممکن است از آن بیفتد، نزدیک نیست.چه وقت باید نگران شوید؟اگر به نظر می رسد که تا سه ماهگی، هنوز هم کودک شما قادر نیست که اندکی سر خود را بالا بیاورد، در معاینه بعدی این مطلب را به پزشک خود بگویید. مهارتها و توانایی ها در کودکان مختلف، به طور متفاوت رشد می کنند و برخی مهارتها در برخی کودکان سریعتر از سایر کودکان ظاهر شده و پیشرفت می کنند، کنترل سر نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ضمن، کودکان نارس این مهارتها و سایر مهارتها را چند ماه دیرتر از همسالان خود یاد می گیرند. در صورتی که نگران هستید، با پزشک خود مشورت کنید.