در اکثر موارد بارداری دورانی سرشار از شادی است اما این امر برای همه زنان واقعیت ندارد از هر 10 زن باردار یک نفر از افسردگی رنج میبرد. بالا رفتن سریع هورمونها در آغاز حاملگی میتواند ساختار مغز را به هم زده و به افسردگی منتهی شود، همچنین تغییرات هورمونی میتواند موجب شود بیش از حد طبیعی، فرد احساس استرس کند. زنان معمولا احساسات خود را انکار میکنند و آنها را به حساب بدخلقی موقتی می گذارند که اغلب به همراه بارداری پیش میآید.
چگونه بفهمیم در معرض ابتلا به افسردگی هستیم
مهسا خداداد،فوق تخصص زنان و ایمان با اشاره به افسردگی در دوران بارداری میگوید، اگر در گذشته با افسردگی یا استرس بیش از حد، دست به گریبان بودهاید، در دوران بارداری احتمال بیشتری وجود دارد که به افسردگی دچار شوید، حتی اگر هرگز دورههایی از افسردگی کامل را تجربه نکردهاید، اما در شرایط نامعلوم یا استرسزا به افسرده شدن تمایل داشته اید، ممکن است که بیشتر در معرض افسردگی قرار داشته باشید، اگر برای باردار شدن مشکل داشتهاید، احتمالا فشار روانی زیادی را متحمل شدهاید، همچنین اگر شیوه های باروری متعددی را تجربه کردهاید، ممکن است هنوز هم با تاثیرات جانبی روانی، ماه ها یا سال ها تحت درمان بودن و انتظار اضطرابآور دست به گریبان باشید.
سابقه داشتن بارداری های ناموفق
وی در ادامه گفت: اگر در گذشته فردی سقط جنین کرده یا نوزادی را از دست داده جای تعجب نیست که نگران سلامت این حاملگی باشد، همچنین اگر از دست دادن جنین به تازگی رخ داده باشد، ممکن است وقت کافی برای بهبودی کامل عاطفی و جسمی را نداشته باشید،همین طور اگر تحت درمان باروری هستید ، در برابر افسردگی یا اضطراب بیشتر آسیب پذیر میشوید.
نوسانات روحی خود را جدی بگیرید
خداداد معتقد است: زمانی که مورد سو استفاده کلامی، جسمی یا جنسی قرار گرفتهاند، ممکن است اعتماد به نفس پایینی داشته باشید و احساس درماندگی یا تنهایی کنید که همه اینها خطر ابتلا به افسردگی را بالا میبرد، از دست دادن کنترل، روی بدن در حال تغییرتان، ممکن است نوعی احساس حقارت در شما ایجاد کند. اگر سن کمی دارید، تنها هستید یا حاملگی تان ناخواسته است در آن صورت خطر ابتلا به افسردگی برایتان بیشتر است.
با علائم افسردگی در بارداری آشنا شوید
این فوق تخصص زنان و زایمان میگوید: خستگیهای بیش از حد و خواب آشفته در میان زنان، از علائم رایج بارداری است، اما اگر این علائم با احساس غم و اندوه و درماندگی آمیخته شود یا در عملکرد شما اختلال ایجاد کند، دست کم میتوان تا حدی افسردگی را مقصر دانست، اگر احساس میکنید قادر به انجام مسئولیت های روزانه خود نیستید یا فکر آسیب زدن به خود به سراغتان میآید، بلافاصله با پزشک خود جهت ارجاع به مشاور، تماس بگیرید. دیدن یک روان پزشک به معنای ضعیف بودن نیست، بلکه نشان دهنده این است که میخواهید اقدامات لازم را برای حفظ سلامت و امنیت خود و نوزادتان انجام دهید.
شاید دیگر احساس لذت نکنید
وی در ادامه میگوید: اگر احساس کردید که دیگر احساس لذت نمی کنید، بدانید که افسرده شدهاید، احساس گرفته بودن، غمگینی یا تهی بودن، عدم تمرکز، برانگیختگی یا آشفتگی بیش از حد و یا گریه کردن فراوان از دیگر علائم افسردگی هستند، در نهایت نوسانات روحی که در آن دورههایی از افسردگی یا دورههایی از شادی بیحد و حصر و غیر طبیعی جایگزین می شود، علائمی از یک اختلال به نام اختلال دو قطبیاند که نیازمند درمان فوری هستند، اگر این علائم را دارید با پزشک خود تماس بگیرید.
چگونه از افسردگی در دوران بارداری جلوگیری کنیم؟
خداداد معتقد است: افسردگی و اضطراب در نتیجه تغییرات بیوشیمیایی ایجاد میشوند، بنابراین در صورتی که در معرضشان قرار بگیرید، ممکن است نتوانید به طور کامل از آنها دوری کنید اما مراقبت کردن از خود به لحاظ عاطفی میتواند به شما کمک کند تا علائم آن را خفیفتر کرده و روحیه خود را خوب نگه دارید.
شروع افسردگیهای بعد از زایمان
فرهادی، فوق تخصص روان پزشکی در خصوص جلوگیری از بروز افسردگی های بعد از زایمان می گوید: بسیاری از زنان که از افسردگی در دوران حاملگی رنج میبرند، افسردگی بعد از زایمان را نیز تجربه میکنند اما در صورتی که این افسردگی در دوران بارداری درمان شود، احتمال تداوم آن به بعد از زایمان را نیز تجربه میکنند اما در صورتی که این افسردگی در دوران بارداری درمان شود، احتمال تداوم آن به بعد از زایمان به میزان قابل ملاحظهای کاهش مییابد .
به موارد سودمند زیر توجه کنید
وی در ادامه میگوید: عادت مراقبت از خود را فرا بگیرید تا به صورت بخشی از کارهای روزمره تان در بیاید، روشهایی را انتخاب کنید تا بتوانید هنگامی که نوزاد به دنیا آمد، زمانی را برای استراحت پیدا کنید.
با همسرتان در مورد نحوه تقسیم وظایف خانگی، مراقبت از یکدیگر و همچنین رسیدگی به نوزاد صحبت کنید. شبکهای حمایتی درست کنید.
توصیه میشود که زنان بعد از زایمان خود،شبکهای حمایتی که از دوستان، اعضای خانواده، همسرتان و پزشک تشکیل شده درست کند و از بابت کمک دیگران آسوده خاطر باشد. همچنین کسانی را پیدا کنید که در انجام کارهای آشپزی، نظافت یا مراقبت از نوزاد یاری تان دهند تا فرصت استراحت، دوش گرفتن و یا قدم زدن را داشته باشید.
رژیم غذایی خود را متعادلتر کنید
نیستانی متخص تغذیه در خصوص چگونگی تغذیه در دوران بارداری نیز میگوید: همه بانوان باردار به مقدار زیادی پروتئین، ویتامین و مواد معدنی، آهن و کالری برای دریافت انرژی نیاز دارند. غذاهای آماده را محدود کنید زیرا آنها فقط حاوی تصاویر زیادی کالری بدون ارزش غذایی هستند، به خاطر داشته باشید که معنای بهتر خوردن همیشه بیشتر خوردن نیست در دوران بارداری نسبت به قبل، روزانه حدود 300 کالری بیشتر از قبل نیاز دارید یعنی در کل 2500 کالری روزانه باید مصرف کنید
هر چهار ساعت یک غذای کم حجم میل کنید
وی در ادامه میگوید: حتی اگر شما سیر باشید ممکن است که فرزندتان گرسنه باشد، بنابراین سعی کنید که هر چهار ساعت یک بار چیزی میل کنید اگر ویار دارید یا حالت تهوع یا سوزش سر دل یا سوء هاضمه،خواهید دید که دریافت پنج یا شش وعده غذا باحجم کم بسیار قابل تحمل تر است تاخوردن سه وعده غذایی پرحجم!
وعدههای غذایی تان را حذف نکنید
توصیه میشود که هیچ کدام از وعدههای غذایی خود را حذف نکنید، ممکن است شما گرسنه نباشید اما فرزندتان مرتبا به مواد غذایی نیاز داشته باشد، همچنین بهتر است که در این دوران از قرص های ویتامین و مواد معدنی استفاده کنید.
منبع: باشگاه خبرنگاران