عوامل مؤثر بر رشد و تکامل: ناسازگاری

برخی صفات شخصی نامطلوب به شکلی در تمام کودکان تظاهر می یابند. بروز برخی از این صفات به نظر بی خطر می آیند و ما معمولا بدون اینکه تلاش جدی برای اصلاح آنها بکنیم اجازه می دهیم استمرار یابند. هیچ صفتی از این نوع اگر به تنهایی یا حتی همراه با چند صفت معدود دیگر دیده شود، نباید به خودی خود موجب نگرانی شود. با این حال اگر مجموعه ای آنها در یک کودک با شدت بیش از متعارف دیده شود نیاز به نظر متخصص برای تشخیص اختلالات رفتاری در کودکان خواهد بود.

برخی از صفات کودکان ناسازگار به ترتیب کاهش فراوانی شامل موارد زیر است:

• فعالیت بی هدف بیش از حد
  
• ناتمام رها کردن کار و بازی
  
• تکان دادن بی هدف قسمتی یا اندامهای بدن
  
• ناآرامی هنگام غذا خوردن
  
• خرابکاری لوازم و اسباب بازی از فرط دستکاری
  
• زیاد حرف زدن
  
• نافرمانی
  
• دعوا کردن با سایر بچه ها
  
• دمدمی مزاج بودن
  
• آزار دیگران
  
• نپذیرفتن انضباط
  
• به دردسر انداختن خودش
  
• مشکلات گفتاری
  
• کج خلقی
  
• گوش ندادن به تمام داستان
  
• لجبازی
  
• نرفتن به رختخواب
  
• عصبی مزاج بودن
  
• بی احتیاطی
  
• نداشتن محبوبیت در بین همسالان
  
• ناشکیبایی
  
• دروغگویی

اگر بیش از چند ناسازگاری در یک کودک دیده شود شاید بتوان او را دارای شخصیت ناسازگار قلمداد کرد.و این علائم را به عنوان علائم خطر در مورد دردسرهای آینده محسوب کرد. به عنوان مثال بیشتر بچه ها وول می خورند و بدن خود را تکان می دهند این امر به خودی خود نبایستی باعث نگرانی شود مگر اینکه علائم دیگری مثل ناتوانی در تمرکز حواس، ناشکیبایی، بی فکری و نسنجیده عمل کردن یا فعالیت افراطی بی هدف نیز در کودک دیده شود. وجود مجموعه این صفات باید موجب نگرانی شود زیرا همه آنها نشانگر ضعف سازگاری فردی و اجتماعی هستند.

ولی به صرف اینکه کودک شما احتمالا در زمانهای مختلف دچار یک یا چند مورد از این صفات شود، نباید برچسب کودک مشکل دار به او زد. عادات بدی مثل اینها آنقدر شایع هستند که بسیاری از آنها را به ویژه اگر فقط به مدت کوتاهی دوام داشته باشند، باید قسمتی از رشد و تکامل طبیعی کودک دانست. به عنوان مثال از بین کودکان هفت ساله، 10 تا 20 درصد هنوز رختخواب خود را لااقل گاهی اوقات خیس می کنند، 30 درصد کابوس می بینند، 20 درصد ناخنهای خود را می جوند، 10 درصد شست خود را می مکند و 10 درصد آنقدر بد دهنی می کنند که بتوان آن را یک مشکل محسوب کرد. در حدود 30 درصد نیز دچار کج خلقی می شوند.

اگر در این زمینه دچار تردید هستید با یک متخصص روانپزشک یا مشاور روانشناس برای بررسی لازم و تشخیص احتمالی تماس بگیرید.