علت و درمان ویار زنان باردار

هیچ‌کس حالت سرگیجه و تهوع و استفراغ را دوست ندارد. حالا این حالت چه پس از سوار شدن بر یک چرخ‌وفلک در شهربازی باشد یا پس از یک مسمومیت غذایی شدید یا خفیف، اما برای زنان باردار حالت تهوع و استفراغ یک حالت بسیار آشنا و تقریبا دائمی است که به آن «بیماری یا مشکل صبحگاهی» می‌گویند (اما این واژه درست نیست چراکه این حالت در خانم‌های باردار در تمام ساعت‌های روز ممکن است اتفاق بیفتد). تحمل این حالت برای زنان باردار بسیار سخت است. زنان باردار به خاطر این حالت تنها دچار مشکلات جسمانی نمی‌شوند بلکه حالت روحی آنها هم تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد. ترس از استفراغ، سخت بودن حضور در مکان‌های عمومی و اجتماعی و حتی ترس از اینکه شاید تهوع و استفراغ‌های پیاپی باعث شود موادغذایی و مواد موردنیاز به جنین نرسد، همگی باعث می‌شود روح و روان زنان باردار تحت‌فشار قرار گیرد.

نگران جنین‌تان نباشید

درمورد مسئله ترس از نرسیدن موادغذایی لازم و موادمغذی به جنین باید گفت که بسیاری از زنان باردار حتی آنهایی که دچار بیماری صبحگاهی شدید هستند نباید از لحاظ رسیدن غذا و مواد مقوی به جنین خود نگرانی داشته باشند، اما به هرحال رهایی از شر این حالت آزاردهنده برای تمام زنان باردار یک نعمت محسوب شده و باعث می‌شود جسم و روح آنها آسوده‌تر باشد و آنها بتوانند زندگی فعال‌تری در دوران بارداری داشته باشند.

در سه ماهه دوم حل می‌شود

خبر خوب می‌خواهید؟ در اکثریت موارد حالت تهوع و استفراغ و بیماری صبحگاهی پس از هفته چهاردهم بارداری بدون هیچ درمانی برطرف می‌شود. علت چیست؟ در این موارد می‌توان به علت رخ دادن این حالت اشاره کرد. یک تئوری قدیمی می‌گوید بیماری صبحگاهی زنان باردار درواقع نوعی حالت تطابق فیزیولوژیک و مربوط به دوران قبل از زندگی مدرن است. طبق این نظریه این حالت مربوط به زمانی است که انسان‌ها بیشتر غذاها را به‌صورت خام می‌خوردند و درنتیجه احتمال ورود باکتری به بدن بسیار بالا بود و این استفراغ‌ها در واقع مکانیسم دفاعی بدن زنان باردار برای جلوگیری از ورود باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها به بدن جنین به‌خصوص در هفته‌های اول که سیستم دفاعی جنین اصلا شکل نگرفته، بود  اما بسیاری از پزشکان چنین فرضیه‌ای را قبول ندارند و آن را رد می‌کنند.

شاید مقصر بوی غذاست

از لحاظ فیزیولوژیک هنوز دلیل واضح و مشخصی برای بروز بیماری صبحگاهی پیدا نشده است. درکل به‌نظر می‌رسد که مرکز بروز تهوع و استفراغ در مغز طی بارداری و به‌خصوص در هفته‌های اول آن تحریک شود و این حالت رخ بدهد. این امر شاید ناشی از این باشد که در دوران بارداری، میزان برخی هورمون‌ها (مثلا استروژن) در خون مادر بالا برود و این هورمون‌ها روی مرکز استفراغ مغز تاثیر می‌گذارد و آن را تحریک می‌کند. البته از لحاظ فیزیولوژی می‌توان 2علت دیگر را هم برای این حالت درنظر گرفت؛ یکی افزایش حس بویایی که می‌تواند باعث افزایش حساسیت و رفلکس واکنشی تهوع شود و دیگری هم شل شدن عضلات صاف گوارشی که باعث می‌شود دریچه فوقانی معده شل شود و میزانی از اسید معده به داخل مری بر‌گردد و این‌گونه واکنش تهوع و استفراغ در خانم باردار فعال‌تر از افراد عادی می‌شود.

این توصیه‌ها را جدی بگیرید

اما چگونه می‌توان با این حالت ناخوشایند و حتی آزاردهنده کنار آمد؟ اینجا ما راه‌های مختلفی را به شما پیشنهاد می‌کنیم که به کار بستن همه آنها با هم می‌تواند بسیار به شما کمک کند

تنقلات دم دست خود بگذارید

1- سریع چیزی بخورید: یک خانم باردار بهتر است یک ظرف کنار تختخواب خود داشته باشد که پر از غلات کاملا سالم باشد و بلافاصله پس از بیدار شدن از این ظرف چندتایی بخورد. اینکه بلافاصله پس از بیدار شدن مقدار کمی ماده غذایی وارد معده خود کنید، می‌تواند حالت تهوع صبحگاهی را تاحدود زیادی برطرف کند.

این رژیم غذایی به نفع شماست

2- رژیم غذایی متعادل: شما بهتر است در اوایل دوره بارداری یک رژیم غذایی هدفمند داشته باشید. رژیم غذایی پر از پروتئین (مثلا گوشت مرغ) و کربوهیدرات‌های کمپلکسی، پیچیده، (مانند غلات کامل و سبزیجات) بهترین انتخاب برای این گروه است. اضافه کردن غذاهای چرب ممکن است حالت تهوع و استفراغ را تشدید کند.

سوپ مرغ بهترین انتخاب

3- پرکالری‌ها به‌نفع شما نیستند: درست است که باید موادغذایی لازم و کافی را به جنین‌تان برسانید، اما این به آن معنا نیست که غذاهای چرب و بسیار شیرین و بسیار پرکالری گزینه‌های خیلی خوبی برای شما باشند. این‌گونه غذاها بیشتر حالت بیماری صبحگاهی را تشدید می‌کنند. اگر می‌خواهید غذایی مناسب هم برای خودتان هم برای جنین بخورید به سوپ مرغ فکر کنید که هم مایعات کافی، هم پروتئین و هم ویتامین‌ها را به مادر و فرزند می‌رساند. درضمن خوردن غذاهای سرد بهتر از غذاهای گرم است چون برخی از غذاها درحالت گرم بیشتر رفلکس تهوع را باعث می‌شوند.

منبع: ماهنامه شهرزاد