به کودک خود کمک کنید تا مستقل تر شود

هر قدر سن کودک بیشتر شود، او بهتر درک خواهد کرد که موجودی مستقل و جدا از شماست. با رشد شخصیت، او نیاز پیدا می کند که بعضی کارها را خودش انجام دهد. در اینجا راهکارهایی ارائه شده است تا موجب تقویت تمایل او به استقلال شود:

خانه را برای کودک نوپای خود، امن کنید: کودک باید بتواند محدودیتهای خود را با جستجو در محیط اطراف، مورد بررسی قرار دهد تا استقلال واقعا در او رشد کند. به همین دلیل است که باید مطمئن شوید که خانه برای کودک شما، ایمن است. بهتر است به جای اینکه دائم دور او بگردید و هر بار که می خواهد به یک چیز خطرناک دست بزند، با فریاد زدن: “نه”، مانع او بشوید، بهتر است اشیا خطرناک را از دسترس او دور کرده و اسباب بازیهای شاد و بامزه را در اختیار او قرار دهید. این کار موجب می شود که هم او استقلال بیشتری داشته باشد و هم شما آرامش خاطر بیشتری پیدا کنید.

اجازه دهید کودک شما، تصمیم بگیرد: مسلما والدین باید محدودیتهایی را برای فرزند خود قائل شوند، اما بعضی وقتها بهتر است اجازه دهید که زمام کار در دست کودک باشد، حتی اگر او تصمیمهای عجیب و غریب بگیرد. مثلا اگر می خواهد که در وسط تابستان، پالتو بپوشد به او اجازه دهید که این کار را بکند؛ پس از مدتی گرمش می شود و می فهمد که پوشیدن یک لباس نازک در این فصل، مناسب تر است. اگر شما اجازه دهید که او خودش به این نتیجه برسد، به او امکان یادگیری و رشد داده اید.

روش انجام کارهای مختلف را به او یاد بدهید: توانایی انجام درست کارهای مختلف، یک نکته کلیدی برای احساس استقلال و پیشرفت در کودک است. اما برای پرورش تواناییهای او، شما باید نحوه انجام کار را به آرامی به او نشان بدهید و یک کار را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید. به عنوان مثال، نحوه تمیز کردن بخشی از میز غذاخوری که به خودش مربوط می شود را مرحله به مرحله به او نشان بدهید: مثلا اول باز کردن پیش بند، بردن بشقاب و گذاشتن آن داخل ظرفشویی و سپس بردن فنجان. سپس می توانید ببینید که او این کار را خودش انجام می دهد و البته بهتر است برای دلگرمی بیشتر، او را نوازش و تشویق کنید.

اجازه دهید او هم در کارهای شما شریک شود: هنگامی که کودک می بیند که شما یک کار جالب اما پیچیده و سخت (مثل غذا پختن، تمیز کردن خانه یا مرتب کردن لباسها) را انجام می دهید، می خواهد که او هم وارد کار شده و به شما کمک کند. در این حالت، بهتر است راهی پیدا کنید که کودک شما هم بتواند در آن کار به شما کمک کند. به عنوان مثال، او ممکن است نتواند ظروف را روی میز غذاخوری بچیند، اما می توانید از او بخواهید که در آوردن سبد لباسهای کثیف و گذاشتن آنها داخل ماشین لباسشویی به شما کمک کند.

وقتی او دارد کاری را انجام می دهد، شما دخالت نکنید: اگر از کودک خود خواسته اید کاری را انجام دهد، بگذارید خودش آن کار را تمام کند (حتی اگر در مقایسه با مدت زمانی که شما می توانید آن کار را انجام دهید، به دوبرابر آن زمان یا مقدار بیشتری وقت نیاز داشته باشد). حتی اگر جمع کردن لباس خواب برای او پنج دقیقه هم طول می کشد، بگذارید که او خودش این کار را انجام دهد (مگر اینکه واقعا عجله داشته باشید)؛ در این حالت، در مقایسه با زمانی که شما کار او را تمام کنید، او احساس موفقیت بیشتری خواهد کرد.

اگر کودک شما از “اضطراب جدایی” رنج می برد، احتمالا در هنگام نبودن شما، با مشکلات بیشتری مواجه می شود. در اینجا راهکارهایی ارائه شده اند که شما با استفاده از آنها می توانید به او کمک کنید که در هنگام تنهایی نیز، احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشد.

هنگام خداحافظی، از خودتان نگرانی بروز ندهید: جدایی از شما برای کودک دشوار است، اما اگر شما به گونه ای رفتار کنید که گویا این اتفاق چندان جدی نیست و می دانید که به زودی بر می گردید، به کاهش نگرانیهای او کمک کرده اید. با او به صورتی جدی اما مهربانانه خداحافظی کنید و سپس مستقیم به سمت در خروجی بروید. اگر کودک شما شروع به گریه کرد، نگذارید بفهمد که احساسات و گریه های او موجب ناراحتی شما شده است.

“غیاب” خود را تمرین کنید: شما می توانید از یک ساعت آشپزخانه برای تمرین ترک کردن کودک و برگشتن نزد او، استفاده کنید. زمان سنج را بر روی پنج دقیقه تنظیم کنید و به کودک بگویید: «مامان برای 5 دقیقه به یک اتاق دیگر می رود و بر می گردد». هنگامی که او فهمید که شما بر می گردید، مدت زمان جدایی را به تدریج افزایش دهید تا نهایتا او برای رفتن به مهد کودک آماده شود.

پنهانی از خانه خارج نشوید: هرچند ممکن است فکر کنید که پنهانی از او دور شدن برای او بهتر است، اما این کار موجب ناراحتی بیشتر او می شود. همینکه او بفهمد که شما بدون خداحافظی کردن او را ترک کرده اید، شروع به گریه می کند و نگران برگشتن شما می شود.

به او نشان بدهید که دوستش دارید: حمایت و عشق خود را به او ابراز کنید تا او بتواند اعتماد به نفس لازم برای استقلال را به دست آورد. هر وقت تلاش کرد که خودش و کمی مستقلتر یا دورتر از شما کاری را انجام دهد، او را تشویق کنید؛ اما اگر برای دلگرمی مجدد به سوی شما دوید، او را پس نزنید. او برای مدتی طولانی، به دلگرمیها و اطمینان خاطر از جانب شما نیاز دارد.