بنداموستین Bendamustine

موارد مصرف بنداموستین

بنداموستین در کرونیک لینفوتیک لوسمی CLL – لنفوم غیر هوجکینی و مولتیپل میلوما کاربرد دارد

Formula: C₁₆H₂₁Cl₂N₃O₂

مکانیسم اثر بنداموستین

-عامل آلکیله کننده (مشتق نیتروژن موستارد)
– مرگ سلولی (از طریق ایجاد کراس لینک در DNA تک یا دو رشته ای)
موثر بر سلول های خاموش یا در حال تقسیم
عمده فعالیت سایتوتوکسیک ناشی از بنداموستین (نسبت به متابولیت های آن)
مقاومت متقاطع با دیگر داروهای آلکیله کننده
در چرخه سلولی به صورت غیراختصاصی عمل می کند.

فارماکوکینتیک بنداموستین

پیک پلاسمایی: معمولاً هنگام پایان انفوزیون
اتصال به پروتئین: 96-94%
متابولیسم: کبدی به صورت گسترده (توسط CYP1A2 و هیدرولیز به متابولیت های فعال M3، M4، HP1 و HP2)
نیمه عمر:
بنداموستین 40 دقیقه
M3 3 ساعت
M4 30 دقیقه
دفع: مدفوع (25%)، ادرار (50%)

عوارض جانبی بنداموستین

عوارض شایع (%10<):
قلبی عروقی: ادم محیطی
سیستم اعصاب مرکزی: خستگی، سردرد، سرگیجه، لرز، بی خوابی
پوستی: راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش وزن، کم آبی بدن
گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست، بی اشتهایی، التهاب دهان، درد شکمی، کاهش اشتها، سوء هاضمه
هماتولوژی انکولوژی: لنفوسیتوپنی، سرکوب مغز استخوان (فروکش: طی 3 هفته)، لکوپنی، کاهش هموگلوبین، کاهش نوتروفیل، ترومبوسیتوپنی
کبدی: افزایش سطح سرمی بیلی روبین
عصبی عضلانی: کمردرد، سستی
تنفسی: سرفه، تنگی نفس
متفرقه: تب
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: تاکی کاردی، درد قفسه سینه، افت فشار خون، تشدید پرفشاری خون
سیستم اعصاب مرکزی: اضطراب، افسردگی، درد
پوستی: خارش، افزایش تعریق، تعریق شبانه، خشکی پوست
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش پتاسیم خون، افزایش اوریک اسید خون، افزایش قند خون، کاهش کلسیم خون، کاهش سدیم خون
گوارشی: رفلاکس، خشکی دهان، اختلال چشایی، کاندیدیازیس دهان، باد کردن شکم، درد بالای شکم
ادراری تناسلی: عفونت مجاری ادراری
هماتولوژی انکولوژی: تب نوتروپنی
کبدی: افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آسپارتات ترانس آمیناز
ازدیاد حساسیت: واکنش ازدیاد حساسیت
عفونی: عفونت هرپس زوستر، عفونت، عفونت هرپس سیمپلکس
موضعی: درد محل انفوزیون، درد ناشی از کاتتر
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، درد دست و پا، درد استخوان
کلیوی: افزایش کراتین سرم
تنفسی: عفونت مجاری تنفسی فوقانی، سینوزیت، گلودرد، پنومونی، نازوفارنژیت، احتقان بینی، خس خس
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: خواب آلودگی، کسالت
پوستی: درماتیت، نکروز پوستی
ادراری تناسلی: موکوزیت
هماتولوژی انکولوژی: همولیز

تداخلات دارویی بنداموستین

مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای CYP1A2
– عامل انکولوژیک سرکوب کننده سیستم ایمنی
– عامل انکولوژیک سرکوب کننده مغز استخوان

تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه ای)، کلادریبین، دیپیرون

کاهش اثرات داروها توسط بنداموستین:
ب.ث.ژ (داخل مثانه ای)، لنوگراستیم، لیپگفیلگراستیم

کاهش اثرات بنداموستین توسط داروها:
القا کننده های متوسط CYP1A2

افزایش اثرات داروها توسط بنداموستین:
کلوزاپین، دفریپرون

افزایش اثرات بنداموستین توسط داروها:
آلوپورینول، کلرامفنیکل (چشمی)، کلادریبین، مهارکننده‌های متوسط و قوی CYP1A2، دیپیرون، مزالامین، پالیفرمین، پرومازین

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها بنداموستین

1- پیش از شروع درمان، انجام تست بارداری در زنان متاهلی که در سنین باروری می باشند، الزامی است.
2- عملکرد کبدی بیمار (آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز و سطح تام بیلی روبین) پیش از شروع درمان و سپس به صورت دوره ای در طول درمان پایش گردد.
3- آزمایشات توبرکلوزیس برای بیمارانی با خطر بالای بروز، در ابتدای درمان انجام گیرد.
4- سطح HBsAg و anti-HBc در ابتدای درمان ارزیابی شود.
5- شمارش افتراقی سلول های خونی (CBC with diff) و سطح پلاکت، در ابتدای درمان و سپس طبق کارآزمایی های بالینی عمدتا به صورت هفتگی پایش شود.
6- سطح کراتینین سرم، اوریک اسید، الکترولیت های سرم (مانند فسفات) در ابتدای درمان و سپس در صورت نیاز بالینی ارزیابی شود.
7- در بیمارانی که در خطر بروز سندرم لیز تومور می باشند، سطح پتاسیم و اوریک اسید ارزیابی شود.
8- برای جلوگیری از نشت دارو به بافت، محل انفوزیون به دقت پایش شود.
9- محل تزریق از لحاظ بروز واکنش های ناشی از انفوزیون (مانند واکنش های پوستی) پایش گردد. ممکن است در اولین تزریق یا تزریق های بعدی اتفاق بیفتد و نیاز به قطع دارو یا تجویز برخی داروها پیش از شروع انفوزیون باشد.
10- بیمار از لحاظ بروز واکنش های آنافیلاکسی ناشی از انفوزیون، عفونت (مانند فعال شدن مجدد عفونت ها) و سمیت های پوستی پایش شود.
– در بیماران مبتلا به اختلالات کبدی یا کلیوی، با احتیاط تجویز گردد.