بد دهنی بچه‌ها خنده‌دار نیست!

نی‌نی سایت_ پریسا اصولی: این روزها در شبکه‌های اجتماعی فیلم کوتاهی از دختربچه‌ای منتشر شده که از حرف‌های رکیک استفاده می‌کند و مادر و شخصی که به نظر می‌رسد پدربزرگ او باشد، خطاب بددهنی‌های خود می‌کند. اما بعد از شنیدن این فحش‌ها، آنها نمی‌توانند خنده‌شان را کنترل کنند. به این بهانه می‌خواهیم درباره موضوعی صحبت کنیم که در سال‌های اخیر، دور و برمان زیاد می‌بینیم یا می‌شنویم؛ بد دهنی که در سال‌های اخیر به حدی باب شده که افراد نه تنها در جمع‌های دوستانه که در جمع خانوادگی، برای نشان دادن صمیمیت‌شان در حرف زدن‌های معمولی، بارها و بارها از الفاظ زشت و رکیک استفاده می‌کنند. متاسفانه این پدیده در تعاملات اجتماعی میان تمام اقشار جامعه رخنه کرده است. دکتر مسعود اسدی، روانشناس، در این‌باره می‌گوید: شاید بد دهنی نوعی عادت باشد و فکر کنید که آدم‌ها نمی‌توانند عادت‌های قدیمی‌شان را کنار بگذارند. چون به قول معروف؛ «ترک عادت موجب مرض است». پس اگر پرخاشگری کلامی عادت قدیمی شده باشد، نمی‌توان آن را ترک کرد؟ این باور غلط است که به شکل ضرب‌المثل‌هم درآمده در حالی که هر عادت یا رفتار زشتی قابل اصلاح است. شاید بد نباشد قدمی به عقب برگردیم؛ اینکه دلایل بد دهانی و دشنام‌گویی افراد چیست؟ بد نیست به چند عامل عمده آن اشاره کنیم. گاهی اوقات استفاده از فحش یا یک واژه رکیک به خاطر یک اتفاق دردناک و غیرمنتظره مثلا خوردن آرنج‌مان به لبه میز است. در عین حال، کم نیستند افرادی که به عنوان ابراز صمیمی تو جلب اعتماد دیگران سراغ الفاظ زشت می‌روند تا به اصطلاح خودشان را خودمانی‌تر نشان دهند؛ موضوعی که بین گروه‌های نوجوان و جوان شیوع بیشتری دارد. از طرفی القای حس شوخ‌طبعی به منظور جلب توجه و خودنمایی، پنهان کردن ترس‌ها و ناامنی‌های فردی، دشنام‌گویی و بد دهنی از روی عادت، تاثیر تربیت‌های خانوادگی، تخلیه خشم و کاهش استرس، برانگیختن خشم دیگران، تحقیر و توهین و ترساندن دیگران، ابزاری برای تحریک تمایلات جنسی و … از دیگر دلایلی هستند که باعث می‌شوند افراد در زندگی روزمره بددهنی کنند. برخی از مواقع هم استفاده از کلمات رکیک به حدی عادی و پیش پا افتاده می‌شود که فرد بدون کوچکترین خجالتی در هر جمعی آنها را به زبان می‌آورد.

چرا باید با بد دهنی خداحافظی کنیم؟
شاید فکر کنید استفاده از کلمات زشت و رکیک در جمع‌های دوستانه مشکل‌ساز نیست و اتفاقا باعث بیشتر شدن صمیمیت می‌شود، اما یادتان باشد هنگامی‌ که در جمع دوستان صمیمی خود به راحتی با شوخی و خنده فحش می‌دهید به اصطلاح قبح این عادت ناپسند می‌ریزد و به تدریج در حضور سایر افراد این واژه‌ها ناخواسته از دهان‌تان بیرون می‌پرد. از طرفی، بد دهنی احترام و شخصیت شما را زیر سوال می‌برد، روابط شما را به خطر می‌اندازد، به یک الگوی رفتاری نامناسب برای کودکتان تبدیل می‌شوید (خانواده‌هایی که به کودکان خردسال‌شان فحش‌های رکیک می‌آموزند و از تلفظ کودکانه آنها لذت می‌برند باعث می‌شوند تا کودک در دوران بزرگسالی مشکلی با بددهنی نداشته باشد) و فرد بی‌کلاسی به نظر می‌رسید. حتی بد دهن بودن اغلب افراد جامعه دلیل نمی‌شود که شما هم مانند آنها بی‌ادب باشید و فحش رکیک بدهید بلکه با خوش زبانی نه‌تنها می‌توانید به وقار و شخصیت خودتان اضافه کنید، به مروز زمان روی دوستانتان هم تاثیر می‌گذارید و خواهید دید آنها هم کمتر از الفاظ رکیک استفاده می‌کنند. یادتان باشد ترک عادت بددهنی برای خانواده‌هایی که می‌خواهند بچه‌دار شدن شوند یا کودک نوپایی دارند بسیار بااهمیت است چرا که تاثیر مستقیمی روی شکل‌گیری شخصیت و رفتارهای فرزندشان دارد.

ترک بد دهنی؛ چگونه؟!
اگر بعد از خواندن این مطلب احساس می‌کنید فرد بد دهنی هستید، اما تصمیم دارید این عادت زشت را کنار بگدارید به شما تبریک میگوییم. اگر در گروه افرادی قرار می‌گیرید که هنگام عصبانیت قادر به کنترل خشم‌تان نیستید و با فحش دادن به طرف مقابل خودتان را آرام می‌کنید باید روی خودتان حسابی کار کنید و دنبال راهکارهای جایگزین بگردید. به عنوان مثال می‌توانید به محض عصبانی شدن محل را ترک کنید، صورت‌تان را با آب خنک بشویید، موسیقی گوش کنید و … این کار به مرور زمان نتیجه می‌دهد و کم‌کم یاد می‌گیرید که چطور خشم‌تان را مهار کنید. اگر هم بد دهنی به عادتی ناپسند برای شما تبدیل شده است باید حضور در جمع‌هایی را که به واسطه آنها سراغ کلمات رکیک می‌روید به کمترین حد ممکن برسانید. شاید در مراحل ابتدایی عدم استفاده از واژه‌های زشت کار آسانی نباشد، اما با گذشت زمان خودتان از به زبان آوردن‌شان خجالت می‌کشید.

اگر کودک بد دهنی دارید…
معمولا بچه‌ها از والدین خود تقلید کرده و در اثر شنیدن مکرر کلمات رکیک،بدون اینکه معنی آنها را درک کنند از آن کلمات استفاده می‌کنند. حالا اگر فرزندتان بد دهنی را از شما یا یکی از اعضای خانواده یاد نگرفته است باید با مهدکودک یا مدرسه او تماس بگیرید تا پس از پیدا کردن منشا بتوانید آن را از بین ببرید. در این میان متاسفانه برخی از فیلم‌ها و حتی کارتون‌ها بدآموز هستند. البته وقتی کودکی برای نخستین‌بار کلمه‌ای رکیک را به زبان می‌آورد،می‌توانید کمی به او فرصت دهید تا شاید دیگر از آن کلمه استفاده نکند ولی در صورت تکرار بر اساس سن کودک تنبیه‌های جدی برای او در نظر بگیرید؛ از تنها گذاشتن در اتاق به مدت چند دقیقه تا یک ساعت تا محرومیت از خرید یک خوراکی مورد علاقه یا اسباب‌بازی جدید و نرفتن به پارک.