آلرژی‌های غذایی نوزاد را بشناسید! (قسمت دوم)

نی‌نی سایت: در مطلب قسمت اول انواع آلرژی در کودکان را شرح دادیم و درباره علائم و شیوه بروز آنها صحبت کردیم. در ادامه می‌خواهیم شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی در نوزادان را بشناسیم؛
شیوا فرجی، کارشناس‌ارشد تغذیه در این باره توضیح می‌دهد:
آلرژی‌های غذایی مختلفی با شدت و ضعف در علائم و میزان درگیری کودک و مادر وجود دارد. اما ما در این مطلب قصد داریم دو نوع از آلرژی‌های بسیار شایع را معرفی کنیم:

1. آلرژی پروتیین شیر گاو
مسلم است که نوزاد نباید از شیر گاو تغذیه کند چون در یک سال نخست زندگی مصرف شیر گاو برای شیرخواران ممنوع است. اما مادران شیرده به طور مرتب از مایعات مخصوصا شیر گاو استفاده می‌کنند. به همین دلیل به واسطه مصرف مادر و تاثیری که روی شیر او می‌گذارد شاهد بروز ایجاد آلرژی در نوزادان هستیم. البته این آلرژی پدیده جدیدی است که ممکن است دلیل آن ریشه در جهش‌های ژنتیکی یا تغییر در فرآیند تولید شیر داشته باشد.
برای کنترل و رفع این نوع آلرژی باید مصرف لبنیات در مادر محدود یا حذف شود. نخستین مساله‌ای که مطرح می‌شود این است که بدن مادر با قطع دریافت کلسیم از طریق لبنیات آن هم در دوران شیردهی به مشکل برمی‌خورد بنابراین باید با جایگزین کردن منابع غذایی کلسیمی این کمبود را جبران کرد و در صورت نیاز از مکمل‌های دارویی نیز استفاده کرد.

نکته دیگری که قابل توجه است اینکه باید دقت داشته باشیم که برای برطرف شدن آلرژی مرتبط با پروتیین شیر گاو باید توجه کنیم که حذف تنها خود شیر مشکل را حل نمی‌کند، بلکه تمام محصولاتی که در تهیه آنها از شیر گاو استفاده شده است نیز باید محدود یا حذف شوند. نخستین و بدیهی‌ترین گروه‌های غذایی محصولات لبنی هستند شامل پنیر، دوغ و…که در اغلب موارد با حذف این مواد غذایی مشکل آلرژی برطرف می‌شود اما اگر مشکل برطرف نشد یا در اثر بی‌توجهی و عدم اقدام به موقع شدت پیدا کرد باید  محصولات دیگری مانند انواع بیسکوییت، کیک، بستنی، پنیر پیتزا و امثال آنها نیز در ترکیبات تشکیل‌دهنده خود شیر را دارند نیز حذف شوند و در برخی موارد مصرف سایر محصولات گاوی نیز ممنوع خواهد شد. همانند پاستیل که در آن از ژلاتین گاوی استفاده می‌شود.
تشخیص شدت آلرژی توسط متخصص اطفال مشخص می‌شود و شما می‌توانید در مورد گروه‌های غذایی که مادر باید آنها را حذف کند، نیز از پزشک کودک خود کمک بگیرید. اما اگر در کنترل مواد غذایی و جایگزین‌های کلسیمی مشکلاتی داشتید می‌توانید از کمک کارشناس تغذیه نیز استفاده کنید.

2. آلرژی گلوتن
گلوتن به پروتیین دانه گندم گفته می‌شود که در برخی غلات مانند جو نیز یافت می‌شود. برخی از نوزادان نسبت به این ماده آلرژی از خود نشان می‌دهند که در اثر خوردن شیر مادر یا استفاده از غذاهای کمکی که بر پایه گندم ساخته شده است این نوع حساسیت خودش را نشان می‌دهد. در این مورد نیز با کنترل غذای مصرفی مادر و نیز استفاده از غذاهای کمکی که فاقد گلوتن باشند، می‌توان این مشکل را کنترل کرد. باید در هنگام خرید غذاهای کمکی دقت کرد و از محصولاتی که بر پایه برنج تهیه شده‌اند، استفاده کرد یا شیرخشک‌های مخصوص را که روی آنها ذکر شده که فاقد گلوتن هستند، خریداری کرد.
نکته قابل توجه این است که گاهی مواردی از آلرژی گلوتن در اثر مصرف غلاتی که این پروتیین در آنها وجود ندارد نیز دیده شده است. به عنوان مثال، جودوسر که گلوتن ندارد اما ماده‎ای در خود دارد که ترکیبات آن مشابه گلوتن است و در صورت مصرف آن توسط مادر نیز بدن کودک واکنش نشان می‌دهد.
در صورت بروز علائم آلرژی در نوزاد بهترین کار این است که مادر ابتدا تمام نشانه‌ها و شواهد را جمع‌آوری کرده و شرح حال درست و کاملی از کودک خود به پزشک متخصص اطفال منتقل کند و موارد ممنوع و مراقبت‌های لازم را نیز به درستی رعایت کند تا علائم برطرف شود. مادران در این مورد می‌توانند با کارشناس تغذیه نیز مشورت کنند.
اگر آلرژی را در کودکان جدی نگیریم ممکن است با حادتر شدن علائم مجبور به قطع شیر مادر و جایگزین کردن شیرخشک‌های مخصوص برای کودک شویم. بنابراین بهترین کار این است که با رسیدگی به موقع و جدی گرفتن دستورالعمل‌ها جلوی بزرگ شدن این مشکل را بگیریم.