آشنایی با شایع ترین تغییرات پوست در دوران بارداری

تمام تغییرات پوستی در دوران بارداری از اهمیت یکسانی برخوردار نیستند. برخی از ضایعات شایع می باشند و تقریباْ در تمام زنان باردار مشاهده میشود و یا برخی ضایعات که اختصاص به دوران بارداری دارد و بعد از زایمان از بین میروند. حاملگی می تواند بعضی بیماریهای پوستی که فرد قبلاْ به آن مبتلا بوده را تشدید یا تخفیف دهد. حال به تک تک این تغییرات اشاره ای می کنیم.

 
تیره شدن پوست (هیپرپیگمانتاسیون) : بدلیل تغییرات هورمونی و افزایش تولید ملانین از سلول های ملانین ساز درجات مختلفی از تیره شدن منتشر پوست در اکثر زنان باردار در فاصله هفته های اول تا نیمه بارداری مشاهده می شود. این تغییرات در زنان با پوست تیره تر مشهود تر است. مناطقی از بدن که بطور طبیعی تیره تر هستند بیشتر دچار این فرآیند میشوند و تیرگی در این نواحی بیشتر دیده میشود بخصوص نوک سینه ها و هاله حاشیه آن- نواحی تناسلی و خط میانی دیواره شکم که به آن خط سیاه گفته می شود.

 
مو : بیشتر زنان در زمان بارداری به درجاتی از پر موئی دچار میشوند که در صورت واضح تر از نواحی دیگر است. این پرموئی در نتیجه اثرات هورمونی دوران بارداری است و در فواصلی بعد از زایمان از بین میروند. در سر هم موها پر پشت تر میشوند و ریزش طبیعی مو هم کم میشود.

 
ناخن ها : خانم های باردار معمولاْ از شکنندگی ناخن و ایجاد شیارهای عرضی در ناخن شکایت می کنند. و در مواردی ممکن است ناخن از بستر جدا شود. این تغییرات ناخن نیز به تغییرات هورمونی نسبت داده میشود. ولی باید علل دیگر این تغییرات در ناخن بررسی گردد. وجود خطوط تیره رنگ طولی در ناخن گرچه در دوران حاملگی ممکن است بوجود آید ولی رد کردن دیگر علل این خطوط تیره باید انجام گیرد.

 
غدد عرق : ترشحات غدد عرق در دوران بارداری در تمام سطح پوست بجز کف دست و پا افزایش دارد و بدلیل تغییرات هورمونی این دوره می باشد و به این دلیل زنان باردار بیشتر دچار عرق سوز میشوند.

غدد آپوکرین : این غدد بیشتر در نواحی زیر بغل و ناحیه تناسلی وجود دارند و مسئول بو بدن می باشند. در دوران بارداری ترشح این غدد کم میشود.

 
غدد چربی : در دوران حاملگی ترشح غدد چربی افزایش می یابد و بعد از زایمان به حد قبل از بارداری میرسد. اگر در این زمان این چربی های اضافی از سطح پوست شسته نشوند می تواند باعث بوجود آمدن جوش صورت گردند.

عروق پوست : تغییرات متعددی در ساختمان و عملکرد عروق پوست در طی بارداری ممکن است رخ دهد. از آنجا که این تغییرات منحصر به این دوره نیستند؛ در صورت بروز این تغییرات باید با یک متخصص پوست مشاوره گردد. این تغییرات شامل:

آنژیوم عنکبوتی: به شکل یک برجستگی یا هم سطحی قرمز رنگ به اندازه سر سنجاق که دارای یک قسمت مرکزی و در اطراف آن یکسری عروق قرمز ریز بطور شعاعی دیده میشود. بیشتر این ضایعات در نیمه فوقانی بدن دیده میشود و معمولاْ در ماه های دوم تا پنجم بروز می کند و بعد از زایمان نیز از بین میروند. این ضایعه عروقی در افراد دیگر نیز می تواند دیده شود ولی در دوران بارداری شیوع آن نسبتاْ زیاد است.

 
واریس : وریدهای متسع (واریس) در پاها و هموروئید (بواسیر) از عوارض شایع حاملگی است و بعلت فشار جنین روی وریدهای بزرگ داخل شکمی و همچنین اثرات هورمونی زمان بارداری است. در صورتی که تورم و اتساع وریدی مشهود باشد با پزشک خود مشورت نمائید چون می تواند نتیجه مسمومیت حاملگی یا دیگر علل آن مثل ناراحتی قلبی باشد.

لثه ها : اکثر زنان باردار دچار قرمزی و تورم لثه ها میشوند بخصوص اگر بهداشت دهان و دندان بخوبی انجام نگیرد باعث دردناک شدن و زخمی شدن گردد. این تغییرات بعد از زایمان از بین می رود.

 
خطوط کشش یا استریا : پیدایش این خطوط در دوره بارداری یک یافته شایع می باشد. این خطوط در اکثر زنان باردار در ماه های ششم و هفتم حاملگی ابتدا در دیواره شکم ظاهر شده و بعداْ به میزان کمتری بر روی سینه ها نیز نمایان میشود.

در نواحی دیگر از جمله ران ها و بازوها با در صد کمتری این خطوط دیده می شود. علت بوجود آمدن این خطوط پوستی را به تغییرات زمان بارداری و افزایش جثه جنین و فشار آن روی پوست و کش آمدن پوست و در نتیجه پاره شدن بافت الاستین که مسئول کشش و نگهدارنده پوست است، نسبت می دهند. رنگ این خطوط در ابتدا قرمز تا صورتی و یا ارغوانی است و گاهی همراه با خارش می باشد. بعد از زایمان این خطوط تا حدی جمع میشوند ولی بطور کامل از بین نمی روند و معمولاْ به رنگ پوست در می آیند و کمی فرو رفته و چروکیده دیده میشوند. استریا معمولاْ یک مشکل ظاهری است.

آویزه های پوستی (تگ پوستی)

بیماریهای شایع خاص دوران بارداری : یک خانم حامله علاوه بر بیماریهایی که یک فرد غیر حامله می گیرد به برخی بیماریهای خاص دوران بارداری نیز مبتلا می گردد.

 
خارش حاملگی: حدود یک پنجم زنان باردار به درجاتی از خارش مبتلا میگردند. در اکثر موارد این خارش در زمینه یک بیماری پوستی شایع مثل کهیر، اکزما، حساسیت داروئی و یا ابتلا به بیماریهای قارچی یا انگلی مثل گال بوجود می آید ولی در اندکی از این خانمها خارش شدیدی وجود دارد که با هیچ ضایعه پوستی مشخصی همراه نیست که به آن خارش حاملگی می گویند.

 
بثورات کهیری حاملگی: در اندکی از زنان باردار بروز می کند و بصورت ضایعات کهیری است. معمولاْ این حالت در ماه آخر حاملگی دیده میشود ولی میتواند زودتر نیز ظاهر شود. این بیماری در حاملگی های اول دیده میشود و بندرت در حاملگی های بعدی با شدت کمتری عود دارد.

این بیماری تاثیری بر روند حاملگی و سلامت جنین ندارد و معمولاْ نوزادان متولد شده بزرگتر از حالت طبیعی هستند. این بیماری درمان و مراقبت خاصی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

 

 منبع:سایت  پزشکان بدون مرز