آشنایی با رفلاکس مری_معده در کودکان

آیا ممکن است دل‌درد کودک من در اثر GERD بوده باشد ؟

گرچه GERD (بیماری رفلاکس گاستروزوفاجیل) در نوزادان و افراد مسن شایع‌تر است، گاه در کودکان نیز بروز می‌کند. اگر کودک شما پس از خوردن دچار درد یا تهوع می‌شود، لازم است قرار ملاقاتی با دکترش تعیین کنید تا مطمئن شوید GERD است یا نه.

علت بیماری GERD چیست ؟

رایج‌ترین علت این بیماری ضعف یا عملکرد نامناسب عضلات مری‌ (دریچه‌ای که مری را به معده متصل می‌کند) است. این نقص موجب می‌شود غذا و مایعات معدی بتوانند از معده به سمت دهان جریان یابند.
برخی اوقات مبتلایان به GERD به پیش‌آمدگی معدی نیز دچار هستند، وضعیتی که در آن بخش کوچکی از معده از درون دیافراگم به سمت سینه پیش می‌آید. (دیافراگم عضله‌ای است که معده را پایین نگاه می دارد و آن را از گودال سینه جدا می‌سازد). دکترها بر این عقیده‌اند که اگر پیش‌آمدگی معدی موجب بالا‌‌آمدن معده گردد، ممکن است حرکت محتویات معده به سمت مری آسان‌تر شود. گرچه، همه بیمار مبتلا به GERD این مشکل را ندارند.

خطر GERD تا چه حد جدی‌ست ؟

گرچه این بیماری قابل درمان است، ولی مورد مزمن آن می‌تواند آسیب جدی ایجاد کند. برخی از کودکان به وزن مناسب نمی‌رسند، زیرا که غذای کافی در معده‌شان نگه نمی‌دارند، و برخی دیگر اشتهای خود را از دست می‌دهند زیرا اسیدهای معدی برگشت‌داده شده به مری (موسوم به سوزش معده در بزرگسالان) می‌توانند به گلو آسیب جدی زده و بلعیدن را مشکل کنند.
اگر محتوای معده وارد بینی و شش‌های کودک مبتلا به GERD شود، وی ممکن است به مشکلات تنفسی چون التهاب ریه، تنگی نفس، سرفه‌های شبانه و عفونت‌های سینوس و گوش دچار شود. اسید معده به مینای دندان نیز آسیب می‌رساند.
اسید زیاد در مری می‌تواند در نهایت به التهاب مری بیانجامد، که زخم معده، خون‌ریزی، یا خراشیده‌ شدن مری یا صدمه‌ی جدی به جداره‌ی درونی آن را در پی دارد. این آسیب خطر ایجاد سرطان مری را در سالهای آتی عمر بیمار تشدید می‌کند.

برای کمک به کودکم چه‌کار می‌توانم بکنم ؟

مطمئن شوید که کودک‌تان هنگام غذا خوردن در محیطی آرام باشد. حتی می‌توانید به جای وعده‌های غذایی کم‌تعداد و حجیم، در وعده‌های زیاد غذای کم‌حجمی به او بدهید. به او اجازه ندهید پیش از خواب یا وقتی دراز کشیده است غذا بخورد؛ خوب است که در وضعیتی عمودی غذا بخورد، و پس از خوردن به مدت نیم‌ساعت یا بیشتر در آن حالت باقی بماند.
برخی از غذاها مشکل را تشدید می‌کنند، مثل غذاهای چرب، تند، شکلات، گوجه‌فرنگی، مرکبات، نوشیدنی‌های کربنات دار، و کافئین. (البته بهتر است حتی اگر کودکان مبتلا به GERD نباشد نیز از غذاهای چرب، شکلات، یا کافئین به مقدار زیاد استفاده نکنید.) می‌توانید از دادن این‌چنین غذاهایی به کودک تان خودداری نمایید، یا دستکم غذاهایی را که موجب عود GERD وی می‌شوند یادداشت کرده و از آنها دوری کنید.

اگر شک دارم که فرزندم GERD دارد یا نه، باید او را نزد دکتر ببرم ؟

بله. دکتر می‌تواند به شما بگوید که آیا فرزندتان GERD دارد یا نه و به شما در کاهش رنج و درد وی کمک کند، بنابراین هر چه زودتر قرار ملاقاتی بگذارید.

دکتر چه خواهد کرد ؟

برای شروع ممکن است دارو تجویز کند. برخی کودکان به سرعت به داروهای ضداسید یا جلوگیری از اسید پاسخ می‌دهند، و مشکل به پایان می‌رسد. اغلب آنها می‌توانند ضداسید‌های کودکان، و مقادیر پایین کاهنده‌های اسید را تحمل کنند (ولی هرگز نباید بدون مشورت دکتر این قرص‌ها را به آنها بدهید).
داروهایی که برای حفظ حرکت رو به پایین مواد در مجرای گوارشی استفاده می‌شوند نیز مفید خواهند بود. اگر نشانه‌های GERD در کودکتان دیده می‌شود، دکتر وی خواهد توانست بهترین نوع درمان را برای بیماری وی بیابد، درمانی بدون اثرات جانبی.

چطور می‌توان GERD را تشخیص داد ؟

وقتی نشانه‌های بیماری کودک خود را برای دکتر توضیح دهید، وی خواهد توانست با یک معاینه‌ی ساده GERD وی را تشخیص دهد. اگر دکتر در مورد تشخیص خود شک داشته باشد، یا احتمال بدهد که علت جسمانی دیگری پشت این نشانه‌ها است، ممکن است آزمایشات بیشتری را به‌عمل آورد یا اینکه شما را به متخصص داخلی ارجاع دهد. ( همچنین در صورتی که دارویی تجویز کرده باشد و کودک از بیماری خلاصی نیابد هم ممکن است دکتر چنین اقداماتی را لازم بداند)

این آزمایشات شامل گرفتن عکس رادیولوژی از ناحیه‌ی مورد نظر (موسوم به سری GI) می‌شود. کودک شما پیش از آزمایش باید مایعی گچی را بنوشد تا عکس بدست‌آمده به خوبی تمامی آسیب ها را نشان دهد. همچنین دکتر ممکن است مجرای گوارش را هم وارسی کند، و معاینه را با بیاپسی ( گرفتن نمونه‌های کوچک از بافت و مطالعه‌ی آن) و آزمایشی موسوم به بررسی 24 ساعته‌ی PH تمام کند، که در آن لوله‌ای از طریق بینی به مرکز مری فرو برده و PH آنجا را به مدت 24 ساعت کنترل می‌کنند. این‌کار برای کودک شما (و خود شما) خوش‌آیند نخواهد بود، ولی به دکتر کمک خواهد کرد که به علت رنج وی پی ببرد.